„Dziennik wojenny 1915” – relacja

???? Za nami kolejne spotkanie literackie. Tym razem rozmawialiśmy o Dzienniku wojennym 1915 S. An-skiego przetłumaczonym przez obecną na spotkaniu Bellę Szwarcman-Czarnotę.
W spotkaniu wzięli udział wspomniana tłumaczka, Artur Markowski (udział online), Joanna Degler (udział online) oraz prowadząca Renata Piątkowska.
Spotkanie było okazją do przybliżenia postaci An-skiego, jego licznych (i naprawdę rozległych) działań na wielu polach i dyskusją nt. samego dziennika.
Dziennik ukazał się nakładem Wydawnictwo Naukowe PWN jest częścią serii Judaistyka – Uniwersytet WrocławskiŻydzi. Polska. Autobiografia.

„Żydowski nos” – relacja ze spotkania

W czwartek 6 marca w naszym centrum miała miejsce dyskusja o książce „Żydowski nos” autorstwa @sabylghoussoub wydanej przez @wydawnictwo_eperons_ostrogi
O różnych stronach opowieści o Alephie rozmawiały Magdalena Kozłowska i Karolina Rak.

—-> Kolejne spotkanie książkowe już 20 marca, porozmawiamy wtedy o dzienniku S. An-skiego. W dyskusji wezmą udział Artur Markowski, Bella Szwarcman-Czarnota, rozmowę poprowadzi Renata Piątkowska, a słowem wstępu opatrzy Joanna Degler.

Portret artystek w wieku technologii – relacja ze spotkania 5.06

Drugie spotkanie książkowe w czerwcu dotyczyło książki Jessiki Rody For Women and Girls Only. Reshaping Jewish Orthodoxy Through the Arts in the Digital Age (wydanej w tym roku przez New York University Press). 
Opierając się na swojej wieloletniej pracy badawczej autorka przybliżyła nam świat artystek w ortodoksyjnym judaizmie (w jego różnych odłamach) i tych, które zdecydowały się odejść z ortodoksyjnej społeczności, ale nadal pozostaje ona dla nich ważnym elementem pracy. Dużą częścią dyskusji było zaznajomienie nas (a zarazem odpowiedzenie na pytanie) z tym jak być artystką (i nawiązywać kontakt z odbiorcami sztuki), gdy jako ortodoksyjna Żydówka nie powinnaś pokazywać twarzy, nie powinnaś w ogóle stawiać się w centrum uwagi, bo to sprzeczne z zasadami skromności.
Autorka z prowadzącą podjęły się również odczarowaniu niektórych stereotypów. 

Spotkanie poprowadziła

Karolina Krasuska – Studiowała anglistykę i germanistykę na Uniwersytecie Warszawskim oraz na Uniwersytecie w Kassel. W 2010 r. obroniła pracę doktorską na Uniwersytecie Europejskim Viadrina (Frankfurt nad Odrą) pod kierunkiem prof. dr hab. Bożeny Chołuj (EUV) i Cristanne Miller (SUNY Buffalo) jako stypendystka Fundacji Heinricha Boella. Od 2008 r. pracuje w Ośrodku Studiów Amerykańskich UW. Wykładała także na Podyplomowych Gender Studies Instytutu Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk oraz jest wykładowczynią na Studiach Polsko-Żydowskich IBL PAN. 

Jessica Roda – antropolożka i etnomuzykolożka. Specjalizuje się w życiu Żydów w Ameryce Północnej i Francji oraz w międzynarodowej polityce kulturalnej. Roda uzyskała doktoraty na Uniwersytecie w Sorbonie i Uniwersytecie w Montrealu. Była stypendystką i stypendystką rezydentką na McGill University (Eakin Fellow oraz Simon i Ethel Flegg), Columbia University (Heyman Center), UCLA (Wydział Etnomuzykologii), Universidade Estadual de Campinas i Université de Paris.

Impulsy, zbiegi okoliczności – relacja ze spotkania 4.06

Punktem wyjścia naszego czerwcowego spotkania była biografia Eve Adams „Odważne życie Eve Adams w niebezpiecznych czasach” autorstwa Jonathana Neda Katza, w tłumaczeniu Agnieszki Szling. Niezwykła postać, mimo polskiego pochodzenia, właściwie tu nieznana.  Prowadzący spotkanie przybliżyli nam sylwetkę Eve. Wspólnie zastanawialiśmy się na ile biografia Eve jest życiorysem w jakiś sposób modelowym dla swoich czasów, a na ile jednak wymyka się pewnym ramom. 
Podęli również temat odszukiwania queerowych historii i kontekstów, tego jak często w ich przypadku dochodzi do odkrywania czegoś pod wpływem zbiegu okoliczności, czegoś pozornie nieważnego. Podobnie było w przypadku historii Eve Adams, którą odkrywali jej biografowie.  
Epizod polski Eve wciąż pozostaje niewiadomą, na której odkrycie czekamy. 

W dyskusji wzięli udział:

Joanna Ostrowska – badaczka, doktora nauk humanistycznych w zakresie historii, wykładowczyni akademicka, krytyczka filmowa, dramaturżka. Zajmuje się tematyką queerową. Autorka głośnej książki „Przemilczane. Seksualna praca przymusowa w czasie II wojny światowej” (2018), za którą otrzymała prestiżową nagrodę Mauthausen-Memorial-Forschungspreis.
 
Jakub Zygmunt – doktorant w Szkole Doktorskiej Nauk Humanistycznych UW, absolwent Kolegium MISH UW. Przygotowuje rozprawę doktorską poświęconą jidyszowej poetce i pisarce Celii Dropkin. Interesuje się nowoczesną literaturą jidysz, historią XX wieku i popkulturą. Fan „Arrested Development” i „Twin Peaks”.
dzien otwarty1

Podsumowanie Festiwalu Warszawa Singera w CKJ

Warsztaty, wykłady, koncerty, spotkania wokół ciekawych książek – wydarzenia dla osób w różnym wieku – to program, jaki proponowaliśmy w czasie tegorocznego Festiwalu Warszawa Singera.

28 sierpnia eksperymentowaliśmy z techniką kolażu, inspirując się prądami filozoficznymi, które wyrosły na gruncie kultury żydowskiej. Warsztaty artystyczne w ramach Festiwal Warszawa Singera prowadziły Julia Szawiel i Alicja Balcerak. Tego dnia zaprosiliśmy też na warsztaty muzyczne prowadzone przez Nataliyę Uteshevą Kasyanchyk, oraz muzyczną opowieść Agnieszki Aysen Kaim z akompaniamentem Mateusza Szemraja.

29 września Międzypokoleniową Fetę w CKJ zaczęliśmy od “Szalom, witajcie!” – warsztatu collage prowadzonego przez Monikę Krajewską. Uczyliśmy się nowych i ciekawych technik, tworząc własne prace. Jednocześnie Rafał Dajbor zabrał nas w podróż po życiu i twórczości Idy Kamińskiej. Dzięki grze miejskiej poznaliśmy wiele teatralnych ciekawostek.

Czy można żyć bez miłości? Na to pytanie odpowiedzieliśmy podczas warsztatów zapomnianych przedwojennych piosenek, które prowadził Robert Lipka.

W naszej kuchni pod okiem Katarzyny Batarowskiej powstawały potrawy “na raz” do ręki i w sam raz na sierpniową pogodę. Było wspaniale. A z hummusu batatowego, buraczanej raity, chipsów za’atarowych, twiatów sezamowych, sera w miodzie i pistacjach, sałatki śliwkowej w sosie z fig oraz pęczakowego tabbouleh w zielonych łódkach zostało wspomnienie.

Międzypokoleniowa feta nie mogła obyć się bez warsztatów malarskich pani Anny Marii Czubaczyńskiej oraz lekcji tańców izraelskich z Moniką Leszczyńską.

30 sierpnia odbyło się spotkanie z prof. Sławomirem Buryłą wokół publikacji “Getto warszawskie w literaturze polskiej, a 1 września sesja naukowa “Kultura i polityka”.

2 września zaprosiliśmy Was na Tencerówkę! Były warsztaty tradycyjnej żydowskiej kuchni (w zweganizowanej wersji), które zwieńczyła wspólna uczta. Gdy słońce nad Muranowem zaczęło sposobić się do zachodu, w półmroku sal CKJ-u rozgościł się mistrz kaligrafii, który chętnym i niestrudzonym gościom i gościniom wróży przyszłość. Stroniącym od astrologii oraz tym, którym od sztuki kulinarnej milsze jest wspólne muzykowanie, do gustu przypadły z pewnością warsztaty piosenki jidysz z kierowniczką muzyczną Teatru Żydowskiego Teresą Wrońską.

Na zakończenie wieczoru wysłuchaliśmy solowego koncertu „Must remain unspoken” Natana Kryszka. Kameralny występ solowy, który artysta zaproponował słuchaczom i słuchaczkom, to wariacja na temat hebrajskiej litery bet – a więc połączenie sztuki muzycznej z tradycjami mistycznymi. A to wszystko przy akompaniamencie saksofonu i instrumentów własnego pomysłu!

3 września rozmawialiśmy o książce “Wizyta” Kathariny Volckmer. W książce tożsamość rozumiana jest wielorako i wielostronnie. Z jednej strony mamy kwestię tożsamości płciowej, która jest w sposób nierozerwalny złączona z kwestią tożsamości narodowej, językowej, usytuowania w tym, a nie innym pokoleniu oraz kraju. Bohaterka jest emigrantką, którą goni przeszłość. Autorka “Wizyty” jest Niemką mieszkającą w Anglii i napisała książkę po angielsku. Ten monolog ma status wyznania intymnego, ale nie we własnym języku – co jest sprawą istotną. Kwestia niemieckiej winy, usytuowania się niemieckości wobec świata żydowskiego i zbrodni popełnionej na Żydach to również jeden z centralnych tematów publikacji.

Spotkanie odbyło się w cyklu Żydowski Salon Literacki w ramach Festiwalu Warszawa Singera.

shalom auslander2022

“Łańcuchy, nawet złote, nie są dobre”. Spotkanie z Shalomem Auslanderem

“Matka na obiad” (Wydawnictwo Filtry) to nowa książka Shaloma Auslandera, o której dziś z autorem rozmawiali Magdalena Kozłowska i Maciej Stroński.

“Książka nie do końca jest o samych Żydach, ale o plemionach, społecznościach i ich cechach” – powiedział autor. Stworzenie fikcyjnej rodziny było dla niego zabawne, bo pozwoliło mu wymyślić zasady, jakimi się rządziła. “W USA tożsamość jest bardzo istotną rzeczą, wokół której się wszystko kręci” – uważa.

Magdalena Kozłowska zwróciła uwagę, że w “Matce…” przejawia się motyw jidysze-mame, który pojawia się w wielu tekstach kultury i być może wydaje się już dość zgrany.

“O to trzeba zapytać o to mojego psychiatrę” – wyjaśnił Shalom Auslander. “Motyw matki występuje cały czas w moim życiu – na dobre i na złe, w większości na złe. Nie jest to kwestia żydowskości, bo mam różnych przyjaciół, którzy też mają problemy z matkami”.

Zdaniem Magdaleny Kozłowskiej Matka-Polka jest trochę inna, bo poświęca się dla dzieci i umiera za ojczyznę.

“Możemy dyskutować, czy poświęcenie jest bardziej lub mniej żydowskie, ale na pewno dla tej bohaterki zawsze najważniejsi byli ludzie, dopiero potem ona czy rodzina” – uzupełnia autor. “Tak byłem wychowany, że jestem kolejnym ogniwem w tym łańcuchu, dzięki któremu to wszystko funkcjonuje. A łańcuchy, nawet złote, nie są dobre”.

 

Program współfinansowany przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji

spotkanie otwarte 2022-04-21 transmisja (1)

“Postanowiłam nie dawać sobie żadnych szlabanów”. Spotkanie z Ishbel Szatrawską

“Żywot i śmierć pana Hersha Libkina z Sacramento w stanie Kalifornia” to dramat autorstwa Ishbel Szatrawskiej, o którym premierowo opowiadała dzisiaj podczas spotkania otwartego na naszym FB.

Tekst powstał na Konkurs im. Szymona Szurmieja na Dramat Współczesny o Tematyce Żydowskiej, ale autorka ostatecznie nie zdecydowała się na jego złożenie. Zamiast tego wydała książkę, którą dziś możemy czytać.

– Czytaliśmy dramaty w szkołach, polska tożsamość bardzo się na nich opiera. Ale potem następuje wyrwa – zwracała uwagę prowadząca spotkanie Magdalena Kozłowska. Nowe teksty wydawane są rzadko lub przez same teatry, co sprawia, że nie trafiają do szerokiego odbiorcy.

Ishbel Szatrawska w swoim utworze rozlicza się z innymi twórcami, w tym Słobodziankiem i jego “Naszą klasą”.

– Postanowiłam nie dawać sobie żadnych szlabanów, takich, że nie będę mogła czegoś powiedzieć, że coś jest za mocne, nie eleganckie. Nie ma się co ograniczać – mówi autorka.

W książce pojawiają się nawiązania do przemówień historycznych, do Tory, do “Aniołów w Ameryce”, więc dramat jest intertekstualny. – Jeżeli ktoś wyłapie odniesienia, to dobrze; jeżeli nie, też nie ma problemu. Ja dobrze bawię się pisząc – przyznaje autorka.

 

Projekt współfinansowany przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji

lekarz wiejski ilustracja1

Picture book “Lekarz wiejski”

W listopadzie zaprosiliśmy Was na warsztaty, podczas których stworzyliśmy picture booka inspirowanego opowiadaniem “Lekarz wiejski” Franza Kafki.

Do udziału w dwudniowych warsztatach zaprosiliśmy młodych twórców wizualnych, którzy wspólnie opracowali projekt książki obrazkowej. Naszego picture booka można pobrać TUTAJ.

Warsztaty poprowadził Natan Kryszk.

Wprowadzenie: Dominika Ludwig.

Twórcy picture booka: Elvina Boguslavskaya, Aleksandra Ćwikowska, Hanna Dulnik, Aleksandr Fendrih.

 

Program współfinansowany przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji

Dwa stoły wokół których siedzą uczestnicy uroczystości

Atrakcje na Tencerówce

Wróżby, nagrody, wspólne gotowanie i koncert – takie atrakcje czekały na uczestników Tencerówki, która odbyła się w CKJ 10 grudnia.

Piątkowy wieczór był doskonałą okazją do świętowania i wspólnej zabawy jeszcze w nastroju chanukowym. Uczestnicy mieli do wyboru wiele aktywności.

W kuchni pod kierunkiem Michała Lachura – mistrza potraw wegańskich i wegetariańskich – przygotowali pieczone gołąbki, bliny, cymes, ciasto z mąki żytniej, kluski z fasolą, marchewką i groszkiem, ciasto pomarańczowe z figami, kartoflankę z grzybami, mamałygę i krupnik.

W tym samym czasie w klubie każdy mógł zakręcić drejdlem, zdobyć odpowiednią liczbę punktów w grze i wygrać niespodzianki ufundowane przez Teatr Żydowski, Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN oraz Muzeum Getta Warszawskiego. Były to bilety na spektakle i wystawy oraz mnóstwo gadżetów!

Jednocześnie w naszym Centrum uczestnikom wróżyła Aleksandra Ćwikowska z Nice Letter Studio. Zabawie “Kabała Serca” towarzyszyły kaligrafowane wróżby, które będą piękną pamiątką na długo!

Wieczorem zasiedliśmy do wspólnej uczty (było przepysznie!), a następnie wysłuchaliśmy koncertu w wykonaniu Di Libre brent wi a nase Szmate (Maja Luxenberg).

Dziękujemy Wam za udział w tym wyjątkowym wydarzeniu! Mamy nadzieję, że spotkamy się na podobnych już wkrótce!