Festiwalowe spotkania literackie w CKJ

26.08.2023 17:00

Jidyszowy komiks, Świdermajerowie oraz czytanie performatywne – to literackie propozycje Centrum Kultury Jidysz podczas Festiwalu Warszawa Singera.

26.08 SOBOTA

17.00

Varshe, Varshe / Varsovie, Varsovie / Warszawa, Warszawa – spotkanie z rysownikiem i autorem komiksów Didierem Zuilim |FR|

Warszawa, powstanie w getcie, Emmanuel Ringelblum – o tym, jak powstawał komiks w trzech językach: francuskim, jidysz i polskim, z autorem porozmawia Martyna Steckiewicz, kulturoznawczyni i nauczycielka jidysz związana z CKJ.

Spotkanie odbędzie się w języku angielskim, na polski tłumaczyć będzie Joanna Warchoł.

Didier Zuili – (ur. w Paryżu w 1958 roku) – twórca i ilustrator komiksów, autor opowiadań, dramatów, reżyser filmowy. W 1979 roku ukończył studia z zakresu literatury współczesnej na Wydziale Literatury w Aix-en-Provence. W 1983 roku zajął się projektowaniem graficznym i ilustracją, współpracował z czasopismami i galeriami sztuki. W latach 1999-2010 był reżyserem telewizyjnych filmów dokumentalnych i fabularnych. W 2010 roku zdecydował się poświęcić pracy jako autor i ilustrator.

Martyna Steckiewicz – Absolwentka Uniwersytetu SWPS, zajmuje się głównie kulturą jidysz oraz tematem historii i współczesności Żydów w Polsce. Nauczycielka jidysz w Centrum Kultury Jidysz w Warszawie.

Wydarzenie pod patronatem Żydowskiego Instytutu Historycznego

Wstęp wolny

28.08 PONIEDZIAŁEK

19.00

„Świdermajerowie” – spotkanie autorskie z dziennikarką i przewodniczką Katarzyną Chudyńską-Szuchnik

Prowadzenie: Xawery Stańczyk

Porzucili miasto, by na piaskach zbudować lepszą przyszłość. Dla siebie i innych. Jakób Dietrich, Jan Świech, Stanisław Russek i Izaak Wölfling – czterej budowniczowie podwarszawskich willi i pensjonatów. Ich rodziny, współpracownicy, przyjaciele, potomkowie. Inwestorki i inwestorzy ze stolicy. Przedsiębiorcy budowlani, inżynierowie, architekci. Kobiety prowadzące pensjonaty. Właściciel tartaku. Nielegalni piekarze. Lokatorzy kwaterunkowi.

Świdermajerowie. Łączyły ich letnie tryby. Zostały po nich drewniane domy nanizane na nitkę linii otwockiej. Wczoraj pałace z bajek, dziś często rudery. Stawiane dla zysku, teraz generują wydatki. Od czasu do czasu któryś z nich płonie, bo działka jest cenniejsza bez niego. Nieliczni zapaleńcy próbują je ratować. Wtedy taki wskrzeszony dom zaczyna na nowo opowiadać przeszłość.Katarzyna Chudyńska-Szuchnik wsłuchuje się w opowieści zaklęte w architekturze uzdrowiskowej. Bada jej przeszłość i pyta o przyszłość. Tworzy osobisty leksykon drewnianych świdermajerów. Są w nim domy torty, domy duchy, domy ogniska, domy uśpione i domy wskrzeszone, domy skarbonki i domy bezpańskie. To opowieść o tożsamości, którą najłatwiej jest zatracić, wygodniej przekształcić. Najtrudniej utrzymać.

*opis ze strony wydawcy

Katarzyna Chudzyńska-Szuchnik – Absolwentka Wydziału Dziennikarstwa i Nauk Politycznych UW, dziennikarka, przewodniczka miejska, muzealniczka, kuratorka wystaw. Publikowała w takich tytułach jak „City Magazine”, „Wysokie Obcasy”, „Kukbuk Design i Podróże”, „Wprost”, „Architektura – Murator”, „La Vie Magazine”. Jej teksty ukazały się również w przewodniku Warszawa Kobiet (2011) oraz publikacji Autoportret Rzemieślnika (2022). Autorka książki Zręczni. Historie z warszawskich pracowni i warsztatów (2019), nominowanej do 13. Nagrody Literackiej m.st. Warszawy (edycja warszawska).

Xawery Stańczyk – badacz, poeta, społecznik. Adiunkt w Katedrze Socjologii Sztuki Instytutu Socjologii Uniwersytetu Łódzkiego. Autor książki “Macie swoją kulturę. Kultura alternatywna w Polsce 1978–1996 ” (2018) nominowanej do Nagrody Giedroycia; współautor książek “Sztuka współpracy. Studium grup artystycznych w czasach PRL ” (2023) i “Pięć lat ustawy krajobrazowej. Raport z monitoringu” (2020). Współredagował monografie “Awangarda/underground. Idee, historie, praktyki w kulturze polskiej i czeskiej” (2018) i “Miasto na żądanie. Aktywizm, polityki miejskie, doświadczenia” (2014). Członek zespołu redakcyjnego czasopisma „Studia Litteraria et Historica”, członek zarządu stowarzyszenia Miasto Moje a w Nim. Autor trzech książek poetyckich: “Mowa nienawiści / Hate Speech” (2021), “Handluj z tym” (2015) i “Skarb piratów” (2013), nominowany do Nagrody Literackiej Nike. Interesuje się kulturą młodzieżową, muzyką popularną, tożsamościami społecznymi i przestrzenią publiczną w socjalistycznej i postsocjalistycznej Europie Wschodniej, a także zagadnieniami społecznej wyobraźni i kreatywności.

W trakcie wydarzenia będzie możliwość zakupienia książki.

Wstęp wolny

Wydarzenie zorganizowane we współpracy z Wydawnictwem Dowody

29.08 WTOREK

19.00

Czytanie performatywne | „Malik” Else Lasker-Schüler

Reżyseria i prowadzenie: Karolina Szymaniak 

Fragmenty książki zaprezentuje: Małgorzata Trybalska

Współpraca artystyczna: Natalia Chmielarz

„Od tygodni biorę opium, szczury stają się wtedy różami, a rano kolorowe cętki słońca wlatują jak aniołki do mojej spelunki i pląsają po posadzce…”

„Malik. Historia cesarza” (1919) to po części korespondencja pisarki i Błękitnego Jeźdźca (malarza Franza Marca), po części osadzona w orientalnej scenerii, baśniowa proza z tebańskim księciem Jusufem (alter ego autorki) w roli głównej i z udziałem osób ze świata artystycznego (jak Georg Trakl czy Gottfried Benn) oraz postaci fikcyjnych. Misterna opowieść o miłości i wojnie zaleca się baśniową fantazją i barwnym, plastycznym językiem.

Else Lasker-Schüler to niemiecka modernistka: poetka, pisarka, rysowniczka, performerka, nazywana „czarnym łabędziem Izraela”. Była częścią berlińskiej bohemy i jedną z największych przedwojennych poetek lirycznych, spektakularną postacią niemieckiego ekspresjonizmu i awangardy, jedną z prekursorek wątków prokobiecych i wybitną przedstawicielką tematyki żydowskiej w literaturze niemieckiej. Występowała na salonach w przebraniu arabskiego księcia, nadawała sobie tożsamość Jusufa z Teb i tak podpisywała swoje listy do Franza Marca, „Błękitnego Jeźdźca”.

*opis ze strony wydawcy

Książka ukazała się nakładem wydawnictwa PIW
Tłumacz: Andrzej Kopacki
Seria: Proza światowa

Karolina Szymaniak – adiunkt w Katedrze Judaistyki w ramach programu Fuga NCN. Magisterium ukończyła na Uniwersytecie Warszawskim w ramach Międzywydziałowych Indywidualnych Studiów Humanistycznych. Doktorat obroniła na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego w Katedrze Antropologii Literatury i Badań Kulturowych. Od wielu lat wykłada język, literaturę i kulturę jidysz na seminariach i w szkołach letnich w Polsce i za granicą, m.in. we Francji, na Litwie, Ukrainie czy w Australii. Jej zainteresowania naukowe obejmują nowoczesną literaturę jidysz, problematykę modernizmu i awangardy literaturę pisaną przez kobiety, a także historię i teorię polsko-żydowskich kontaktów kulturowych. Interesuje się też teorią i praktyką przekładu i politykami pamięci. Obecnie pracuje nad projektem „Sploty i cięcia. Z dziejów jidyszowo-polskich kontaktów literackich i kulturowych w XX i XXI w.” finansowanym przez Narodowe Centrum Nauki.

Małgorzata Trybalska – w 2004 roku ukończyła Studium Aktorskie przy Teatrze Żydowskim w Warszawie oraz zdała aktorski egzamin eksternistyczny ZASP. Zadebiutowała na scenie już w 2002 roku rolą Ryfki w „Skrzypku na dachu”. Zagrała w spektaklach Jacka Papisa, Elżbiety Protakiewicz, Krzysztofa Rzączyńskiego, Anny Smolar, Jana Szurmieja, Szymona Szurmieja. Na dużym ekranie można ją było zobaczyć w „Pianiście” oraz w filmie „Ostatni raz”. Współpracuje z kabaretami „Ramol” i „Zygzak”.

Natalia Chmielarz – kulturoznawczyni, animatorka kultury żydowskiej. Współpracuje między innymi z Centrum Kultury Jidysz i Fundacją Shalom, Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN, Stowarzyszeniem Zasiej, Fundacją Ziemniaki i. Koordynatorka i kuratorka artystyczna projektów edukacyjno-kulturalnych o tematyce wielokulturowej, zwłaszcza zaś języka i kultury Żydów aszkenazyjskich. Razem z przyjaciółką Michaliną Jadczak prowadzi audycję poświęconą muzyce bliskowschodniej w Radio Kampus. Jako półprofesjonalna DJ Rachel występuje także z Michaliną w kolektywie 25% kosher, 25% halal, 50% melodrama. Obecnie pracuje nad punkowym projektem jidyszowym w duchu DIY.

Wstęp wolny

Wydarzenie zorganizowane we współpracy z wydawnictwem PIW