BURIK בוריק – FESTIWAL BURAKA
9.10.2025 17:30
BURIK בוריק – FESTIWAL BURAKA to ostatni z wielokulturowych festiwali interdyscyplinarnych, których bohaterem jest wybrany owoc lub warzywo ważne zarówno dla kultury polskiej, jak i dziedzictwa Żydów aszkenazyjskich.
Program tuż pod opisem!
- Festiwal Buraka to 12 okołoburaczanych wydarzeń, w trakcie których dowiecie się, że o zdrowotnych i symbolicznych właściwościach buraka wspominali już najstarsi talmudyści, jak brzmi brzmi jidyszowy słownik buraczany i że buraki występują nie tylko w żydowskiej literaturze kulinarnej. Wysłuchacie gitarowej improwizacji buraczanej popijając napój na bazie syropu z buraka. Burik będzie surowcem i modelem w pracowniach: fotograficznej i ceramicznej. Nie zabraknie warsztatów kulinarnych: wielobarwnych kiszonek i gotowania barszczu – symbolu kuchni ukraińskiej, ale i aszkenazyjskiej, podczas których wysłuchacie kilkunastu wersji jidyszowego utworu „Borszt”. Dowiecie się także o różnicach i podobieństwach między kibucem a PGR, a także o roli kobiet w Bundzie, by następnie stworzyć na ten temat ziny. Wreszcie – wspólnie zasadzicie z nami wilde blumen (dzikie kwiaty) i byliny w ramach towarzyszącej festiwalowi akcji obywatelskiej.
Zajt nyszt kejn burikes – kumt!
Dodatkowo – sąsiedzka kawiarnia Tekla przygotowała dla Was 20% zniżki na pink chai latte – różowe latte na bazie sproszkowanego buraka, czarnej herbaty i przypraw korzennych!
Hasło: BURIK
Nie zabraknie też Pana Buraka, czyli artysty wizualnego Mikołaja Bibersteina-Starowieyskiego i jego zakwasu buraczanego!
• 9 października, godzina 17:30
Arajnfaln in di burikes – Wpaść jak w buraki. O buraku w kulturze żydowskiej – wykład inauguracyjny
Prowadzenie: Bella Szwarcman-Czarnota
Wstęp wolny
Czy buraki mają coś wspólnego z tradycją żydowską – podobnie jak cebula, ziemniaki czy marchew? Tak, choć panuje pogląd, że buraki to przysmak sąsiadów – Ukraińców, Rosjan, Polaków. A jednak buraki były i są ważnym elementem zarówno tradycji religijnej – na Rosz haSzana i na Pesach, jak i ściśle kulinarnej, i to od czasów starożytnych. I nie tylko ważne są same buraki, ale też liście botwinki. Buraki są także elementem folkloru muzycznego i fantazji literackiej.
• 9 października, godzina 18:30
Sznajdn, kochn, burikes! Okołoburaczany warsztat językowy
Prowadzenie: Aleksandra Gluba
Hejs wi di gekochte buriklech (Gorący niczym gotowane buraczki)
Zapraszamy do udziału w jidyszowym warsztacie językowym, który poprowadzi Aleksandra Gluba. Na konwersacyjnym talerzu pojawią się nie tylko wyrażenia przydatne w kuchni, której burak jest niekwestionowanym królem (wszak chadza w purpurze!), lecz także okołoburaczane metafory życia codziennego. Lomir szmuesn wegn burikes cuzamen! Pogadajmy razem o burakach!
Wstęp wolny
• 10 października, godzina 19:30
Jakub Grzybowski – koncert na gitarę i kilka buraków
W ramach Festiwalu Buraka gitarzysta Kuba zagra na swoim ulubionych instrumencie, w swojej ulubionej formie, czyli improwizacji, która nigdy nie jest wolna od cytatów z przeszłości. Bo bardzo możliwe, że na cześć buraków ktoś już kiedyś w Warszawie zagrał.
Wstęp wolny
• 11 października, godzina 11:00-15:00
Wilde blumen – sadzenie bylin przed Centrum Kultury Jidysz
Prowadzenie: Agnieszka Dragon
Posadźmy razem 20 odmian bylin i zazieleńmy trawniki przed Centrum Kultury Jidysz! Wybrane rośliny otrzymają tabliczki z nazwami w języku jidysz. Przybywajcie tłumnie! Wesprze nas Zielony Wolontariat Zarządu Zieleni m.st. Warszawy.
Wstęp wolny
Wydarzenie towarzyszące realizowane w ramach Budżetu Obywatelskiego
• 11 października, godzina 12:00-15:00
Botwine – warsztaty ceramiczne
Prowadzenie: Anna Polishchuk: Strum Ceramics
Liść czy korzeń? Ty decydujesz, którą z części buraka zmienisz w podstawkę na kadzidełka (duft-sztekelech) na ciepłe jesienne wieczory.
Koszt: 70zł
Formularz zapisów: https://forms.gle/ThniuRkJSSfTJzcH7
• 11 października, godzina 16:00-18:30
Burik-fermentacje – warsztaty z kiszonek
Prowadzenie: Aleksandra Jankowska-Głowacka i Maciej Głowacki
W czasie warsztatów zajmiemy się przede wszystkim przygotowaniem własnych zapasów kiszonych buraków. Weźmiemy na warsztat buraki w różnych kolorach oraz mangold – liściową odmianę buraka. Nie zabraknie też kiszonkowej degustacji i buraczanego deseru.
Koszt: 60zł
Formularz zapisów: https://forms.gle/Z3Wzt3T53m19KvvD6
• 11 października, godzina 14:00-17:00
Arbeter-frojen – Spotkanie o kobietach w Bundzie i warsztaty tworzenia zinów
Warsztaty i spotkanie z udziałem dr Magdaleny Kozłowskiej poprowadzą członkinie Café Bund: Laurie Debeni i Monika Nestorowicz
Formularz zapisów: https://forms.gle/urJDMgWqpCiQFaME8
Stwórz z nami swojego zina – swój własny manifest! Podczas warsztatów dowiesz się nieco o wydawnictwach i prasie kręgów Bundu oraz Kultur Lige. Pokażemy, jak różnorodna w formie i treści była to twórczość! Niech posłuży nam jako inspiracja do opowiadania o rzeczach dla nas ważnych, pięknych… a może czasem nawet trudnych. Najpierw pokażemy Wam przykłady tematów i form przedwojennej prasy żydowskiej związanej z Bundem, a następnie pomożemy stworzyć własnego zina. Nie musisz znać jidysz ani mieć poczucia, że potrafisz tworzyć – nasze warsztaty są dla wszystkich! Zapewniamy materiały plastyczne w buraczanych kolorach, czerwień i fiolet będą naszymi przewodnimi kolorami! Ale jeśli jeśli masz swoje ulubione narzędzia, które chcesz ze sobą zabrać, pokazać i wykorzystać – zapraszamy! Chętnie poszerzymy nasze artystyczne horyzonty. Postaramy się dostarczyć także inspiracji oraz pomóc w przelaniu myśli na papier.
• 11 października, godzina 17:00-18:30
PGR vs KIBUC – Spotkanie z Magdaleną Kozłowską i Bartoszem Pankiem
Wstęp wolny
O różnicach i podobieństwach między kibucami a PGR (Państwowymi Gospodarstwami Rolnymi) porozmawiają: Magdalena Kozłowska – jidyszystka, specjalistka historii społecznej Żydów, przede wszystkim okresu dwudziestolecia międzywojennego, a także badaczka obrazu Żydów z krajów Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej w dwudziestoleciu międzywojennym oraz Bartosz Panek – dziennikarz radiowy, reporter i autor książki “Zboże rosło jak las. Pamięć o pegeerach”.
• 12 października, godzina 11:00-13:00
Kinderwelt: Burik-sok. Warsztaty antotypii z użyciem soku z buraka oraz tworzenie pocztówek z użyciem buraczanych stempli
Dla rodzin z dziećmi w wieku 2-11 lat
Prowadzenie: Zofia Mioduszewska-Wajszczak
Formularz zapisów: https://forms.gle/EiCzNq3XHJANxvhu8
Tak jak sam tytuł sugeruje, podczas warsztatów przygotujecie własne fotografie używając soku z buraka i jego liści. Na finalne efekty będziecie musieli nieco poczekać, dlatego na osłodę przygotujecie pocztówki przy pomocy buraczanych stempli.
PS Nie zabraknie czipsów buraczano-malinowych.
• 12 października, godzina 11:00-13:00
Spacer po cmentarzu na Okopowej śladami Bundu
Prowadzenie: Monika Nestorowicz
Formularz zapisów: https://forms.gle/2wmtrdQwfWnymPsS8
Cmentarze są nie tylko miejscem żałoby i refleksji – niejednokrotnie stawały się też przestrzenią manifestów światopoglądowych, politycznych i artystycznych. Stanowią niezwykle cenne źródło dla historyków, ponieważ pokazują, o kim pamiętamy, ale też jak chcemy, aby został zapamiętany. Zapraszamy Was na spacer śladami żydowskich działaczy i polityków Bundu oraz Cukunftu. Przybliżymy ich biografie i historie, a także postaramy się opowiedzieć o tych, o których pamięć jest dziś słabsza. Przy każdym grobie damy Wam przestrzeń na przemyślenia i refleksje. Te, które zechcecie skierować bezpośrednio do bohaterów opowieści, będziecie mogli zapisać na kamieniach, które dla Was przygotujemy. W kulturze żydowskiej kamyki kładzione na macewach są symbolem naszej nieprzemijającej pamięci. Mężczyźni są zobowiązani do założenia nakrycia głowy przed wejściem na cmentarz.
• 12 października, godzina 16:00-18:15
Warsztaty kulinarne: „Historia i sekrety ukraińskiego barszczu”/«Історія та секрети українського борщу»
Prowadzenie: Kateryna Pytlyk, Julia Ridna, Maryna Mazurak
Koszt: 20zł
Formularz zapisów: https://forms.gle/Kysw4dWMNBsYTng19
Zapraszamy na fascynującą podróż do świata tradycyjnej kuchni ukraińskiej! Podczas warsztatów nauczycie się gotować prawdziwy ukraiński barszcz – od wyboru świeżych składników po tajniki przygotowania aromatycznej zaprawy. Ukraińskie gospodynie podzielą się sprawdzonymi rodzinnymi przepisami i sekretami idealnego smaku. Po zakończeniu gotowania czeka na Was degustacja świeżo ugotowanego barszczu w przyjaznej atmosferze, z ciekawymi opowieściami o pochodzeniu potrawy, jej regionalnych odmianach i drobnych kulinarnych trikach, które czynią barszcz niepowtarzalnym symbolem ukraińskiej kuchni.
Запрошуємо на захопливу подорож у світ традиційної української кухні! Під час майстер-класу ви навчитеся готувати справжній український борщ: від підбору свіжих інгредієнтів до тонкощів приготування ароматної заправки. Українські господині поділяться перевіреними родинними рецептами та секретами ідеального смаку. Після приготування на вас чекає дегустація щойно звареного борщу у дружній атмосфері з цікавими історіями про походження страви, її регіональні особливості та маленькі хитрощі, що роблять борщ неповторним символом української кухні.
• 12 października, godzina 18:30-20:00
טיש , czyli stół – prezentacja i degustacja barszczu
Prowadzenie: Kateryna Pytlyk, Julia Ridna, Maryna Mazurak
Koszt: 10zł
Formularz zapisów: https://forms.gle/1sm21LSm5riaDX8g8
Festiwal zwieńczy prezentacja i opowieści o sekretach barszczu oraz wspólna degustacja efektów warsztatów kulinarnych przy jidyszowej i ukraińskiej muzyce. Czy wiedzieliście, że istnieje kilkadziesiąt wersji utworu “באָרשט”?
Kuratorka projektu: Natalia Chmielarz
Opracowanie graficzne: Adela Madej
Konsultacje z języka jidysz: Karolina Szymaniak
Współpraca produkcyjna: Zofia Mioduszewska-Wajszczak, Jan Kaczmarczyk, Anna Rabczuk
Partnerzy projektu: • Ukraiński Dom / Український Дім • Café Bund קאַפֿע בונד • Wydawnictwo Czarne • Tekla – kawa i winyle • Pan Burak
_________________________
Dofinansowano ze środków Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji