O nas
Centrum Kultury Jidysz
Powstało z inicjatywy Fundacji Shalom
Obecnie działa w ramach Teatru Żydowskiego-Centrum Kultury Jidysz
Założone przez Gołdę Tencer Centrum Kultury Jidysz to inicjatywa, której działania skupiają się przede wszystkim na kulturze i języku Żydów aszkenazyjskich. Chcemy o nich mówić i uczyć w sposób ciekawy, współczesny – po to, by ta ogromna i bogata spuścizna miała szansę lepiej zaistnieć we współczesnej kulturze polskiej. Pragniemy pokazać, że kultura jidysz to coś więcej niż nostalgiczne obrazki sztetl – to żywe dziedzictwo, które trzeba podjąć, z którym trzeba się zmierzyć w różnych projektach społecznych i artystycznych oraz inicjatywach naukowych. Czas, by polscy twórcy podjęli z dziedzictwem jidysz prawdziwy dialog. Wiele mówi się i pisze o pustce i stracie. My chcemy tę pustkę wypełnić treścią. Pokazać, ile (nie)obecne ma do zaoferowania teraźniejszości. To nasze największe wyzwanie.
W Centrum odbywają się regularne lekcje języka jidysz i hebrajskiego na kilku poziomach zaawansowania
Prowadzą je znakomite i doświadczone lektorki: Regina Gromacka (hebrajski), Magdalena Kozłowska, Agata Reibach, Martyna Steckiewicz, Karolina Szymaniak (jidysz).
Zajęcia otwarte są dla wszystkich zainteresowanych, niezależnie od wieku oraz tożsamości.
Od 2002 roku organizujemy Międzynarodowe Letnie Seminarium Języka i Kultury Jidysz, na które przyjeżdżają wykładowcy i studenci z całego świata od Estonii i Izraela przez Niemcy, Holandię i Francję, po Stany Zjednoczone, Brazylię i Argentynę. Wśród wykładowców i prowadzących warsztaty znaleźli się m.in. prof. Abraham Lichtenbaum (Argentyna), dr Gilles Rozier (Francja), dr Karen Auerbach (USA), dr Paul Glaser (USA), dr Natalia Krynicka (Francja), dr Karolina Szymaniak (Polska), dr Agata Kondrat (Niemcy), Jeff Warschauer i Debborah Strauss (USA), Awiszaj Hadari. Od 2010 roku seminarium odbywa się w Warszawie, która znów staje się – obok Paryża, Nowego Jorku, Wilna czy Tel Awiwu – ważnym centrum Jidyszlandu.
Żydowski Uniwersytet Otwarty
Od kilku już lat prowadzimy także w CKJ zajęcia o charakterze akademickim w ramach Żydowskiego Uniwersytetu Otwartego. Każdy semestr poświęcony jest zupełnie innemu zagadnieniu, a wśród wykładowców znajdują się wybitni specjaliści danych dziedzin. Do tej pory odbyły się następujące semestry zajęć:
Semestr letni 2023/2024: Poza Centrum
Semestr zimowy 2023/2024: Gorączka Archiwum
Semestr letni 2022/2023: Zmysły
Semestr zimowy 2022/2023: Wymiary grozy
Semestr letni 2021/2022: Posthumanizm
Semestr zimowy 2021/2022: KOBIECE/MĘSKIE
Semestr letni 2020/2021: ŻYDOWSKIE (AUTO)BIOGRAFIE
Semestr zimowy 2020/2021: DOM
Semestr letni 2019/2020: EKO-LOGIE
Semestr zimowy 2019/2020: Przekład. Translacje kultury żydowskiej
Semestr letni 2018/2019: Przyszłość
Semestr zimowy 2018/2019: Antropologia i studia żydowskie
Semestr letni 2017/2018: Filozofia żydowska
Semestr zimowy 2017/2018: Nacjonalizmy
Semestr letni 2016/2017: Ciało
Semestr zimowy 2016/2017: Pamięć
Semestr letni 2015/2016: Migracje
Semestr zimowy 2015/2016: Księga, książki, książeczki
Semestr letni 2014/2015: Rzeczy żydowskie
Semestr zimowy 2014/2015: Inny/Obcy
Semestr letni 2013/2014: Żydzi i popkultura
Semestr zimowy 2013/2014: Powojnie
Semestr letni 2012/2013: Polityka-polityczność
Zajęcia ŻUO objęte są patronatem rektora Uniwersytetu Warszawskiego, a studenci UW uczęszczając na wykłady mogą otrzymać 5 punktów ECTS w ramach przedmiotów ogólnouniwersyteckich. Na wykłady zapraszamy jednak wszystkich, którzy pragną pogłębiać swoją wiedzę, nawet jeśli studia mają już dawno za sobą.
Program obejmuje 75h akademickich zajęć w formule online na platformie Zoom.
Temat przewodni semestru zimowego 2024/2025: TRANSGRESJE
Początek semestru: 14 października 2024 (poniedziałek)
Więcej informacji w zakładce ŻUO
Projekt dofinansowany przez „Stowarzyszenie Żydowski Instytut Historyczny w Polsce”
Rozwijamy kulturę jidysz
W Centrum działa też Uniwersytet Trzeciego Wieku, który oferuje seniorom zajęcia, wykłady, lektoraty oraz różnorodne warsztaty. Studenci UTW prowadzą też swojego bloga.
Naszą ofertę edukacyjną poszerzamy także o różnorodne spotkania odbywające się w weekendy. Są to między innymi: warsztaty piosenki jidysz pod kierownictwem Teresy Wrońskiej, a także warsztaty dla dzieci i rodziców w klubie Kinderwelt czy warsztaty kulinarne i artystyczne.
Raz w roku – wiosną – organizujemy naukowy objazd szlakami żydowskimi. Do tej pory odwiedziliśmy już Rzeszowszczyznę, okolice Grodna, Zamojszczyznę, Płock i okolice, Dolny Śląsk, Kaszuby, Podlasie.
Regularnie organizujemy również spotkania z autorami ciekawych i ważnych książek, naukowcami prowadzącymi interesujące badania oraz ludźmi, których historie warto poznać.
Więcej o naszej bieżącej i wcześniejszej działalności na stronie głównej i profilu na Facebooku i Instagramie.
Centrum ma być miejscem, w którym historia spotyka się ze współczesnością, w którym będzie się inicjować i realizować nowatorskie projekty kulturalne i prowadzić ożywiony dialog między kulturą polską a żydowską. Miejscem skupiającym twórczą energię osób zainteresowanych kulturą Żydów aszkenazyjskich oraz wszelkimi, literackimi, artystycznymi, itp. pograniczami polsko-żydowskimi.
Jesteśmy otwarci na współpracę, nowe pomysły, inicjatywy. Zainteresowane osoby i organizacje prosimy o kontakt.
Więcej Informacji: Natalia Chmielarz (program edukacyjno-kulturalny), Dominika Ludwig (ŻUO), Zofia Mioduszewska-Wajszczak (UTW i Kinderwelt); tel. 22 409 91 00, ckj@jidysz.org.pl, utw@jidysz.org.pl