Program obejmuje 75h akademickich zajęć w formule online na platformie Zoom.
UWAGA! Zapisy WYŁĄCZNIE poprzez formularz dostępny w zakładce REKRUTACJA.
Projekt dofinansowany przez „Stowarzyszenie Żydowski Instytut Historyczny w Polsce
Temat przewodni semestru zimowego 2024/2024: TRANSGRESJE
INAUGURACJA SEMESTRU: 14 października 2024 (poniedziałek), prof. dr hab. Stanisław Rosiek
Wykłady odbywają się w formule online za pośrednictwem platformy ZOOM w środy w godzinach 17.30-20.30
Na zgłoszenia czekamy do 30 września 2024 lub do wyczerpania limitu wolnych miejsc.
Do udziału w zajęciach zapraszamy wszystkich chętnych bez względu na wiek i wykształcenie!
Zajęcia odbywają się pod patronatem rektora Uniwersytetu Warszawskiego. Studenci UW regularnie uczęszczający na zajęcia po ukończeniu semestru i zdaniu egzaminu uzyskują 5 punktów ECTS w ramach przedmiotów ogólnouniwersyteckich.
OPŁATY
– ulgowa (studenci, doktoranci, seniorzy): 200 zł
– normalna: 250 zł
Dane do przelewu:
60 1240 6292 1111 0010 4807 3364
Teatr Żydowski, ul. Senatorska 35, 00-099 Warszawa
Z dopiskiem: opłata za semestr zimowy ŻUO
W semestrze letnim 23/24 zajęliśmy się kategoriami, które wychodząc poza głównonurtowe narracje, pozwalają spojrzeć inaczej na historię i kulturę żydowską. Przedmiotem naszych zainteresowań były wszelkie pogranicza, peryferie, marginesy, a także podejścia, które proponują nowe konceptualizacje pojęcia centrum czy relacji większość-mniejszość.
Kultura żydowska – jako kultura diaspory – wydaje się dla takich rozważań znakomitym laboratorium.
Opowiadaliśmy o ruchu krajoznawstwa i jego nieoczywistej historii, analizowaliśmy nakładanie się kategorii żydowskości i europejskości w reprezentacjach kultur Wschodu, złożoność kategorii dominacji i wykluczenia. Ważnym polem eksploracji były dla nas sztuki wizualne czy performanse – tak historyczne, jak i współczesne.
W semestrze letnim 2022/2023 Żydowskiego Uniwersytetu Otwartego tematem przewodnim były ZMYSŁY. Idąc tropem najnowszych trendów w humanistyce przyjrzeliśmy się historii i kulturze żydowskiej z perspektywy olfaktorycznej, audialnej, taktylnej.
Jak napisać historię poprzez zapach? Jak uchwycić ją w dźwiękach, w dotyku?
To tylko niektóre pytania, na które starali się odpowiedzieć wykładowcy, oferując namysł nad różnymi mediami: źródłami historycznymi, literaturą, sztukami wizualnymi, filmem.
Sięgnęliśmy też do żydowskiej tradycji i sprawdziliśmy, co mówi ona o zmysłach. Wreszcie zajrzeliśmy do żydowskiej kuchni wypełnionej różnymi smakami
i zapachami żydowskich diaspor.
Punktem wyjścia do rozważań nad tymi kategoriami w odniesieniu do kultury żydowskiej było przeanalizowanie tradycyjnych wzorców ról społecznych kobiet
i mężczyzn, aby następnie zmierzyć się z ich przekroczeniami i przetworzeniami
w takich perspektywach jak queer i psychoanaliza, a także w kontekście piśmiennictwa biblijnego, literatury, sztuki i historii.
Podczas zajęć zajrzeliśmy do tradycyjnego żydowskiego domu, by poprzez przyjrzenie się jego historii i zwyczajom zmierzyć się z obrazem jidysze mame i zastanowić nad specyfiką rodzinnych relacji. Zastanawialiśmy się także nad kwestiami żydowskiej tożsamości związanymi z miejscem pochodzenia, a także prześledziliśmy historie ucieczek i powrotów, wiodących szlakiem utraty, bezdomności i migracji. Wkroczyliśmy w sferę symboliczną, by odwiedzić domy nawiedzone, a także zajrzeliśmy do ogródka sąsiadów, by przyjrzeć się kwestii funkcjonowania we współdzielonej przestrzeni.
Jednym z podstawowych sposobów funkcjonowanie kultury żydowskiej jest jej przekładowy charakter. Podczas naszych zajęć przyjrzeliśmy się obliczom i sposobom realizacji kategorii przekładu kulturowego w bardzo szerokim rozumieniu: nie tylko w kontekście translatoryki literackiej, ale i w odniesieniu do innych dziedzin sztuki oraz filozofii we współczesnych żydowskich studiach kulturowych. Wraz z zaproszonymi gośćmi prześledziliśmy translacje i interpretacje między różnymi obszarami kultury żydowskiej, m.in. w sztukach wizualnych czy działaniach w przestrzeni oraz literaturze żydowskiej tłumaczonej na języki narodowe.
Wśród wykładowców między innymi: mgr Bella Szwarcman-Czarnota, dr Joanna Ostrowska, Karol Becker, dr Renata Piątkowska, prof. dr. hab. Anna Kuligowska-Korzeniewska
W tym semestrze odbyły się także literackie zajęcia seminaryjne związane z tematem przewodnim, które prowadzili: dr Piotr Paziński i prof. Adam Lipszyc.
Przyjrzeliśmy się zarówno folklorowi żydowskiemu w badaniach muzyki, wierzeń czy historii ludowych, jak i obrazowi życia żydowskiego w tradycyjnych kulturach sąsiednich oraz w kulturze współczesnej. Poznaliśmy biografie badaczek i badaczy zajmujących się kulturą żydowską, a także tradycje żydowskiej etnografii i jej wielorakie związki z etnografią polską.
Wśród wykładowców między innymi: dr Alina Cała, mgr Bella Szwarcman-Czarnota, dr Ewa Klekot, dr Olga Linkiewicz, dr Joanna Ostrowska.
Wykład inaugurujący wygłosiła prof. dr hab. Joanna Tokarska-Bakir.
W semestrze zimowym 2023/2024 punktem wyjścia dla naszej refleksji był tzw. zwrot archiwalny w humanistyce.
Przyjrzeliśmy się, w jaki sposób nowe zainteresowania archiwami wpływa tak na praktykę badawczą, jak artystyczną, a także na ważny współcześnie obszar,
jakim jest praktykowanie nauki poprzez sztukę.
W ramach semestru rozmawialiśmy o materialności dokumentów, pytaliśmy
o gender w archiwum i o archiwa mniejszości. Poznaliśmy historię żydowskiego zbieractwa, szalonych kolekcjonerów, odkrywania ukrytych po wojnie kolekcji,
a wreszcie historię powstawania rozmaitych żydowskich archiwów – historycznych, literackich, artystycznych.
Punktem wyjścia do rozważań na ten temat w odniesieniu do kultury żydowskiej była groza i jej kulturowe wymiary: etyczny, estetyczny, polityczny…
Przyjrzeliśmy się kinie grozy, sprawom kryminalnym, popkulturze, fotografii
i innym wizualnym reprezentacjom grozy. Ważnym obszarem była także demonologia żydowska oraz kontekst piśmiennictwa biblijnego, literatury
i historii.
Wśród naszych wykładowców znaleźli się badacze i badaczki z całej Polski i nie tylko, m.in.: Bella Szwarcman-Czarnota, Jacek Leociak, Mariana Tarchanyn i inni.
Ramą letniego semestru ŻUO był posthumanizm – nurt myśli i praktyki interpretacyjnej, który wyrasta, jak pisała Monika Bakke, „w dużej mierze
z praktycznej potrzeby odpowiedzi na pytanie o to, kim jesteśmy, zadawane
w kontekście zarówno najbardziej współczesnych, jak i dopiero antycypowanych wyzwań cywilizacyjnych” (M. Bakke, Posthumanizm: człowiek w świecie większym niż ludzki). To sposób myślenia, który rezygnuje z myślenia antropocentrycznego, z uprzywilejowania pozycji człowieka wobec nie-ludzi.
Nurt ten jest również mocno obecny w studiach żydowskich, przede wszystkim studiach nad Zagładą, ale nie tylko. W ramach semestru przyglądaliśmy się problematyce post- i transhumanistycznej właśnie z perspektywy żydowskiej. Sięgaliśmy do tradycji judaizmu i omówiliśmy współczesne spojrzenie rabiniczne na te kwestie i pytania, jakie niesie ze sobą posthumanistyczna refleksja.
W ramach wykładów i seminariów badacze i badaczki literatury, kultury i historii Żydów oddały głos jednostkom, by przez pryzmat historii osobistych pokazać historię zbiorowości, zilustrować ją poprzez osobisty punkt widzenia, a także mniej lub bardziej znanym opowieściom nadać imię i zobaczyć ich twarz.
Przyjrzeliśmy się ekologii, poczynając od wykładni Tory, poprzez żydowską filozofię w jej aspektach związanych z naturą, aż po żydowskie imaginarium flory i fauny. Podjęliśmy problematykę środowiskowej historii Zagłady i ekocydu oraz ekologii świadectwa. W programie znalazły się także seminaria literackie.
Zaczynając od tekstów i toposów biblijnych i folklorystycznych zastanawialiśmy się nad tym, w jaki sposób mówiono i myślano o przyszłości w świecie tradycyjnym. Przyjrzeliśmy się także czasom nam współczesnym – sprawdziliśmy jak wyglądały koncepcje przyszłości diaspory żydowskiej wśród działaczy organizacji żydowskich oraz myślicieli XX-wiecznych oraz w XIX i XX wiecznej literaturze futurystycznej, kinematografii czy sztuce.
Wśród wykładowców między innymi: prof. Daniel Grinberg, dr Agnieszka Haska, mgr Bella Szwarcman-Czarnota, dr Joanna Ostrowska, Karol Becker, rabinka Małgorzata Kordowicz.
W tym semestrze odbyły się także zajęcia seminaryjne, które prowadzili: dr Piotr Paziński, prof. Adam Lipszyc, dr Agnieszka Gajewska.
-
Wykład otwarty prof. Leociaka
2.03.2022 18:00
Zapraszamy na wykład online “Nowe perspektywy, teorie i metody w badaniach nad Zagładą. Rekonesans”, którym prof. Jacek Leociak zainauguruje semestr letni Żydowskiego Uniwersytetu Otwartego! ☛ 2 marca o godz. 18.00 ☛ Transmisja spotkania będzie dostępna na naszym Facebooku W moim wykładzie chciałbym przyjrzeć się zjawiskom natury metodologicznej i teoretycznej. Chodzi o nowe metody, teorie, perspektywy...
Czytaj więcej -
Nowy semestr ŻUO: Kobiece/Męskie
6.10.2021 17:00
Ruszyły zapisy na semestr zimowy 2021/22 Żydowskiego Uniwersytetu Otwartego w Centrum Kultury Jidysz – ONLINE, a więc gdziekolwiek jesteście miłośnicy kultury żydowskiej – zapraszamy! Tym razem temat przewodni to: KOBIECE/MĘSKIE INAUGURACJA SEMESTRU: środa, 6 października 2021, dr Karolina Krasuska Na zgłoszenia czekamy do 30 września 2021 lub do wyczerpania limitu miejsc. Formularz zgłoszeniowy oraz szczegóły...
Czytaj więcej -
Seminarium “Wobec różnorodności – nacjonalizm i historie mniejszości w Europie Środkowo-Wschodniej”
14.01.2018 11:30
Serdecznie Państwa zapraszamy na kolejne seminarium towarzyszące programowi Żydowskiego Uniwersytetu Otwartego, którego bieżący semestr poświęcony jest problematyce nacjonalizmów, tak w wymiarze historycznym, jak i współczesnym. Współorganizatorem seminarium jest tygodnik „Kultura Liberalna”. Tym razem proponujemy Państwu spotkanie ze współautorem/ami dwutomowej monumentalnej historii myśli politycznej w Europie Środkowo-Wschodniej, prof. Maciejem Janowskim (IH PAN) i drem...
Czytaj więcej -
“A People without a Land”? The Jewish National Movement and the European Nation-States // Joseph Grim Feinberg
29.10.2017 11:00
Serdecznie zapraszamy na seminarium towarzyszące bieżącemu semestrowi Żydowskiego Uniwersytetu Otwartego poświęconego problematyce nacjonalizmów, ale jest otwarte dla wszystkich zainteresowanych tą tematyką tak w wymiarze historycznym, jak i współczesnym (i nie tylko w kontekście żydowskim). Seminarium będzie miało formułę wykładu połączonego z dyskusją nad zaproponowanymi przez prowadzącego krótkimi tekstami, które stanowić mają punkt wyjścia dla dyskusji...
Czytaj więcej -
„Zwrot forensyczny” a sprawa ekshumacji w Jedwabnem – otwarty wykład prof. Ewy Domańskiej w ramach ŻUO
26.01.2017 17:30
Zapraszamy na wykład prof. Ewy Domańskiej. Spotkanie będzie zakończeniem zimowego semestru Żydowskiego Uniwersytetu Otwartego, a jednocześnie okazją do poznania ŻUO, spotkania studentów oraz… zapisania się na kolejny semestr. Tytuł wykładu: „Zwrot forensyczny” a sprawa ekshumacji w Jedwabnem – W wystąpieniu rozważę zjawisko tzw. „zwrotu forensycznego”, który ujawnia się m.in. w normalizacji ekshumacji jako metody badania...
Czytaj więcej -
Zapraszamy na zimowy semestr Żydowskiego Uniwersytetu Otwartego!
5.09.2016 11:00
Tym razem wykłady Żydowskiego Uniwersytetu Otwartego skupione będą wokół tematyki pamięci, a wśród wykładowców znajdą się między innymi: prof. Ewa Domańska (UAM), dr Joanna Nalewajko-Kulikov (IH PAN), dr Magdalena Saryusz-Wolska (UŁ), dr Mateusz Skrzeczkowski (Uniwersytet SWPS), dr hab. Roma Sendyka (UJ), mgr Jakub Majmurek („Krytyka Polityczna”), dr Joanna Ostrowska (Gender Studies UW). Na zgłoszenia czekamy...
Czytaj więcej -
Zapisy na semestr letni Żydowskiego Uniwersytetu Otwartego
1.02.2016 08:00
Zapraszamy na kolejny semestr Żydowskiego Uniwersytetu Otwartego! Tym razem temat przewodni to: “Migracje”, a wśród wykładowców między innymi: prof. dr hab. Wojciech Burszta (Uniwersytet SWPS), prof. Hanna Zaremska (UW), dr hab. Anna Michałowska-Mycielska (UW), Yaron Karol Becker, dr Ewa Węgrzyn (UJ). Szczegóły oraz formularze zgłoszeniowe dostępne w zakładce ŻUO. Zapisy do 21 lutego Początek semestru:...
Czytaj więcej -
Ruszyły zapisy na zimowy semestr Żydowskiego Uniwerstytetu Otwartego!
4.09.2015 07:00
Zapraszamy na kolejny semestr Żydowskiego Uniwersytetu Otwartego! Tym razem temat przewodni to: Księga, książki, książeczki, a wśród wykładowców między innymi: prof. Agata Bielik-Robson (Uniwersytet w Nottingham), mgr Bella Szwarcman-Czarnota (Midrasz), dr Piotr Paziński (Midrasz, Uniwersytet Muri im. Franza Kafki), dr Karolina Szymaniak (Żydowski Instytut Historyczny, CKJ) dr hab. Adam Lipszyc (IFiS PAN), dr Dagmara Budzioch...
Czytaj więcej -
Rozpoczęcie letniego semestru Żydowskiego Uniwersytetu Otwartego
18.02.2015 17:30
Trwają zapisy na letni semestr Żydowskiego Uniwersytetu Otwartego, który tym razem poświęcimy tematowi “Rzeczy żydowskie”. Pierwsze zajęcia obędą się 18 lutego o godzinie 17.30, a formularz zgłoszeniowy dostępny jest pod linkiem.
Czytaj więcej -
Trwają zapisy na Żydowski Uniwersytet Otwarty!!!
1.02.2014 07:00
Jeszcze do końca lutego trwaj zapisy na Żydowski Uniwersytet Otwarty. Chcesz dowiedzieć się interesujących rzeczy? Poznać nowych ludzi? Obejrzeć dobre filmy i wziąć udział w ciekawych spotkaniach? Dołącz do grona naszych studentów. W tym semestrze zajęcia poświęcone będą tematowi “Żydzi a popkultura”. Więcej informacji oraz http://jidyszland.pl/wp-content/uploads/2016/01 zgłoszeniowe tutaj
Czytaj więcej
