osoba prowadząca warsztaty kulinarne

Wege gotowanie w CKJ

“Kobiety mają większą wrażliwość i pewnie dlatego więcej ich bierze udział w warsztatach kuchni wegańskiej” – mówił Michał Lachur podczas warsztatów kulinarnych, które odbywały się tym razem zdalnie.

Znawca kuchni, mistrz wege-patelni, prowadził dla nas kolejne zajęcia, a my gotowałyśmy i gotowaliśmy razem z nim, chociaż w swoich domach. 13 i 27 listopada odkryliśmy m.in. smaki Fani Lewando, a w naszych kuchniach pojawia się cymes śliwkowy, chlebek migdałowy oraz marchewkowe latkes. Mieliśmy też okazję przygotować szlajmzupe, czyli tradycyjny krupnik żydowski w wersji wegańskiej oraz sałatkę z kiszonymi ogórkami, czarnymi oliwkami i majonezem roślinnym.

Pycha!

 

Projekt współfinansowany przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji

materiały na warsztaty kaligrafii

Ćwiczyliśmy hebrajską kaligrafię

 

Alfabet hebrajski ma duże znaczenie w żydowskiej religii, ale też kulturze i sztuce. Idealnie nadaje się na warsztaty kaligrafii. Dlatego wspólnie z Aleksandrą Ćwikowską (@Nibme) i Michaliną Jadczak opowiedzieliśmy Wam o hebrajskich literach i odkrywaliśmy ich piękno.

Weekend z warsztatami kaligrafii odbył się online od 20 do 22 listopada. Spotykaliśmy się przez trzy wieczory, by rozmawiać o hebrajskiej kulturze i ćwiczyć pismo. Towarzyszyło nam przez cały czas kilkaset osób, a kilka tysięcy zajrzało chociaż na chwilę. Cieszymy się, że byliście z nami, dziękujemy i zapraszamy na kolejne zajęcia w CKJ!

 

Projekt współfinansowany przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji

uczestnicy spotkania

“Atrapy mówią prawdę o nas samych” – spotkanie z Piotrem Pazińskim

Piotr Paziński, autor książki “Atrapy stworzenia” (wyd. Austeria), był gościem Centrum Kultury Jidysz. 19 listopada w rozmowie z Elizą Kącką mówił nie tylko o swoich publikacjach, ale i łączeniu przeszłości z przyszłością.

– Wszystko co robimy z naszą przeszłością, naszym wspomnieniem to bezładna łatanina z materiału, którego jest mniej niż nam się wydawało – uważa Piotr Paziński.

Autor dostrzega w takim materiale więcej dziur, poprzecieranych miejsc, co obrazuje m.in. kulturę żydowską po Zagładzie. – Te dziury musimy uzupełniać nami samymi – podkreśla. – Ta łatanina, wszystkie pocerowane kawałki materii udają prawdziwy strój. To byłby przeskok do rzeczywistości atrapicznej.

Atrapa jego zdaniem nie jest wcale gorsza od oryginału, bo sama też w jakimś stopniu staje się oryginałem, jest w pewnym sensie prawdziwa. – Lalki, próby stworzenia naszych sobowtórów, to nie jest rzeczywistość całkiem zakłamana, one mówią prawdę o nas samych. To nie jest coś wyłącznie całkowicie pozornego – zaznacza Piotr Paziński.

Pisarz zastanawia się też, czy my sami możemy czuć się lepsi niż nasze atrapy. – Bywa, że kukły przeżywają nas samych – zauważa.

“Zacząłem tropić, u jednego z bliskich mi autorów, ślady sztucznych bytów. W ten sposób narodził się esej o barokowych panoptikach Josepha Rotha oraz otwierający książkę krótki szkic o pamięci historycznej uwięzionej w gabinetach figur woskowych. Motyw figury woskowej oraz pokrewnych jej sztucznych istot doby nowoczesności: lalki, manekina, elektrycznego automatu, a w końcu syntetycznej podróbki żywego organizmu, jest tematem przewodnim wszystkich ośmiu tekstów. Każdy na różne sposoby podejmuje problem imitacji i sztucznego życia, każdemu patronuje myśl Brunona Schulza, że dzieło stworzenia powtarza się tylko jako własna atrapa i tylko w atrapie udaje się przedstawić i uchwycić życie w jego nieskończonych przejawach” – pisze Piotr Paziński, zachęcając do lektury książki.

 

Projekt współfinansowany przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji

uczestnicy spotkania

Kilkaset osób uczy się online w CKJ!

W tym semestrze z oferty Centrum Kultury Jidysz korzysta czterystu słuchaczy zainteresowanych rozwijaniem swoich umiejętności i zdobywaniem nowej wiedzy. Udział w zajęciach online można brać niezależnie od miejsca zamieszkania, a CKJ ma duże doświadczenie w tego typu nauczaniu.

Na lektoraty jidysz i hebrajskiego zapisało się już ponad 100 osób. Podobna liczba studentów korzysta z zajęć Żydowskiego Uniwersytetu Otwartego. Również Uniwersytet Trzeciego Wieku przeniósł się do sieci, a jego wykłady śledzi ok. 200 słuchaczy.

Centrum Kultury Jidysz już w poprzednim semestrze rozpoczęło pracę w systemie zdalnym. Lektoraty języka jidysz i hebrajskiego odbywały się w formule wirtualnej. Raz w tygodniu organizowano spotkania z poezją w ramach cyklu Literackie Środy. Utwory Debory Vogel, Malki Lee, Juliana Tuwima, Celii Dropkin, Kadii Mołodowskiej czytali aktorzy Teatru Żydowskiego oraz edukatorki związane z CKJ. Te dwujęzyczne – polsko-jidyszowe – wieczory cieszyły się dużym zainteresowaniem odbiorców.

Działający w CKJ Uniwersytet Trzeciego Wieku był jednym z pierwszych, który przeniósł się do sieci. Słuchacze UTW dwa razy w tygodniu biorą udział w wykładach na temat historii, kultury, sztuki, znanych postaci i osobowości światowych scen teatralnych i filmowych. Wykłady dotyczą kultury żydowskiej i nie tylko. Każdego dnia odbywają się zajęcia warsztatowe dla Seniorów: pantomima, literatura jidysz, kuchnia żydowska, wycinanka żydowska, collage, taniec izraelski, nauka obsługi komputerów, lektorat języka angielskiego, hebrajskiego i jidysz oraz spotkania grupy teatralnej Simche.

Znacie osoby, które chciałyby do nas dołączyć? Zapraszamy!

Centrum Kultury Jidysz

Pamięci Marii Janion

Wczoraj wieczorem zmarła profesor Maria Janion – wybitna znawczyni polskiego romantyzmu, krytyczna badaczka i komentatorka polskich mitów narodowych i przemian dominujące w polskiej kulturze paradygmatu romantycznego. Jej prace „Do Europy tak, ale razem z naszymi umarłymi”, a następnie „Bohater, spisek, śmierć. Wykłady żydowskie” – stawiały ważne, trudne, bolesne pytania o historię polsko-żydowską i żydowsko-polską widziane w całej ostrości. W „Wykładach żydowskich” obok uważnych lektur romantyków – m.in. Mickiewicza, Krasińskiego i analiz polskich i polsko-żydowskich mitologii (filo- i antysemickich), proponowała wspaniałe odczytania autorów żydowskich – tych piszących po polsku lub dostępnych Jej w przekładzie. Jednocześnie ogromnego potencjału dla kontynuacji podjętych przez nią, pionierskich badań upatrywała w lekturach autorów piszących w jidysz i po hebrajsku. W tekście „Krew i duch. Żydzi romantyków” pisała:

„Od lat wyobrażałam sobie tematy, jakie podejmą nowe pokolenia polskich humanistów, dla których znajomość jidysz i hebrajskiego (…) będą już nie barierą, a podstawowym narzędziem pracy. Marzenie się urzeczywistniło. Otchłań po Zagładzie zaczęła się zapełniać, powstają teksty, książki i kolejne kręgi naukowych środowisk. Odbieram to jako rodzaj cudu, przybliżającego nas jednak raczej do tragicznej samoświadomości aniżeli tego, co romantycy nazywali <<upiciem się duchem>>. Odczytana w rdzennym piśmiennictwie żydowskim recepcja kościuszkowskich i mickiewiczowskich idei nie jest wiedzą radosną. (…).” Kończyła swój tekst wyrażając nadzieję, że badanie polsko-żydowskiego kontaktu z żydowskiej perspektywy, poprzez pisane w językach żydowskich teksty, będzie służyć „odnowieniu bólu i żałoby po Zagładzie. Wciąż uznaję to – zaznaczała – za najwyższą – niech będzie i opatrznościową- powinność polskiej wspólnoty.”

Mamy nadzieję, że naszą pracą, jako Centrum Kultury Jidysz, będziemy mogli – choćby w niewielkim stopniu – przyczyniać się do dalszego urzeczywistniania marzenia prof. Janion – kształcąc kolejnych badaczy znających jidysz i hebrajski i krytycznie spoglądając na polsko-żydowską historię i literaturę w Janionowskim duchu.

Żegnamy mistrzynię kilku pokoleń polskich humanistów, osobę, której krytycznego głosu będzie nam szczególnie brakować.

Kowed ir ondenk! כּבֿוד איר אָנדענק!

tekst: K. Szymaniak

grafika zapraszająca na festiwal Warszawa Singera 2020

CKJ na Festiwalu Singera!

Zapraszamy na nasze wydarzenia organizowane w ramach XVII Festiwalu Warszawa Singera!

 

 

22.08 SOBOTA, godz. 11

Spektakl dla dzieci: Program BRZECHWAŁKI oraz premiera etiudy Płaszcz Józefa w wykonaniu Teatru lalkowego SIMCHE – UTW Centrum Kultury Jidysz

Podczas Festiwalu Teatr zaprezentuje program „Brzechwałki” oparty na wierszach Jana Brzechwy, będzie można zobaczyć także materiał „Jedziemy z Tuwimem, zawierający najpopularniejsze utwory Juliana Tuwima. Będzie też miała miejsce premiera etiudy „Płaszcz Józefa” – bajki recyclingowej.

Czas trwania: 60 minut

Miejsce: TEATR ŻYDOWSKI – ul. Senatorska | Wstęp po potwierdzeniu obecności.

Zapisy: biurofestiwalowe@shalom.org.pl lub tel. 575 292 496, 731 617 015 – wejściówki do odbioru w Biurze Festiwalowym, ul. Senatorska 35

 

23.08 NIEDZIELA, godz. 11

„CWISZN – między kulturą żydowską a polską” – Dzień Otwarty Centrum Kultury Jidysz

W programie warsztaty piosenki jidysz prowadzone przez Teresę Wrońską, ekologiczne warsztaty plastyczne (dla dzieci 8-12 lat), pokazowe lekcji jidysz i hebrajskiego, warsztaty kaligrafii, spacer po Muranowie z Franciszkiem Bojańczykiem oraz warsztaty krótkich form filmowych (dla młodzieży 12-16 lat)

Szczegóły: http://shalom.org.pl/cwiszn-miedzy-kultura-zydowska-a-polska-dzien-otwarty-centrum-kultury-jidysz/

Miejsce: Centrum Kultury Jidysz, ul. Andersa 15

Na wszystkie wydarzenia Dnia Otwartego CKJ obowiązują zapisy (do 20 sierpnia) pod adresem: ckj@jidysz.org.pl lub tel. 22 409 91 00

 

24.08 PONIEDZIAŁEK, godz. 11

Dzień otwarty Uniwersytetu Trzeciego Wieku Teatru Żydowskiego – Centrum Kultury Jidysz

W programie prezentacja filmu o działaniach UTW, warsztaty pantomimy, wykład “Żydowska menażeria fantastyczna” Moniki Krajewskiej, warsztaty wycinanki żydowskiej, tańca izraelskiego oraz zajęcia artystyczne.

Szczegóły: http://shalom.org.pl/dzien-otwarty-uniwersytetu-trzeciego-wieku-teatru-zydowskiego-centrum-kultury-jidysz/

Miejsce: Centrum Kultury Jidysz, ul. Andersa 15

Na wszystkie wydarzenia Dnia Otwartego UTW obowiązują zapisy (do 21 sierpnia) – tel.: 22 620 47 33, e-mail: utw@jidysz.org.pl

 

25.08 WTOREK, godz. 18

Spotkanie wokół książki „Polak nierdzennie polski. Antysemicka kampania z Marca’68 przeciwko szefowi Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Żydów” z autorką Katarzyną Markusz

Prowadzenie: Michał Sobelman.

Miejsce: Centrum Kultury Jidysz, ul. Andersa 15

Zapisy (do 21 sierpnia) na: ckj@jidysz.org.pl lub tel. 22 409 91 005

 

26.08 ŚRODA, godz. 18

Spotkanie wokół książki „MÓJ FUTURYZM. Wspomnienia, listy, szkice, wiersze, proza” Romana Jakobsona z tłumaczką Danutą Ulicką

Prowadzenie: Xawery Stańczyk

Miejsce: Centrum Kultury Jidysz, ul. Andersa 15

Zapisy (do 21 sierpnia) na: ckj@jidysz.org.pl lub tel. 22 409 91 00

Wydarzenie towarzyszące w ramach Programu edukacyjno-kulturalnego Centrum Kultury Jidysz
Dofinansowano ze środków Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji

 

27.08 CZWARTEK, godz. 11

SESJA NAUKOWA i PREMIERA KSIĄŻKI “Cwiszn cwej weltn, oder der Dibek / Dybuk. Między dwoma światami”

godz.11.00-17.30 – TEATR ZAWSZE GRANY – SESJA NAUKOWA w 70-lecie Teatru Żydowskiego im. Estery Rachel i Idy Kamińskich. Opieka naukowa: prof. Anna Kuligowska-Korzeniewska

godz.18.00-20.00 – PREMIERA KSIĄŻKI: Szlojme Zajnwel Rappoport (Szymon An-ski) „Cwiszn cwej weltn, oder der Dibek / Dybuk. Między dwoma światami” pod redakcją naukową prof. dr hab. Anny Kuligowskiej-Korzeniewskiej. Prowadzenie: prof. dr hab. Małgorzata Leyko (Uniwersytet Łódzki)

Szczegóły: http://shalom.org.pl/sesja-naukowa-i-premiera-ksiazki-w-centrum-kultury-jiidysz/

Miejsce: Centrum Kultury Jidysz, ul. Andersa 15

Zapisy (do 21 sierpnia): ckj@jidysz.org.pl lub tel. 22 409 91 00, liczba miejsc ograniczona

uczestnicy spotkania

Uroczyste rozpoczęcie Seminarium!

Języki jidysz jak co roku żyje w Warszawie, tym razem w wersji online. Ponad 90 osób zapisało się na 18. Międzynarodowe Seminarium Języka i Kultury Jidysz organizowane przez Fundację Shalom przy współpracy CKJ.

Lekcje trwają od poniedziałku, ale dziś spotkaliśmy się na uroczystym rozpoczęciu. Przez platformę ZOOM mogliśmy się zobaczyć, poznać nauczycieli i wymienić ze sobą kilka uwag.

Wszystkich uczestników w języku jidysz przywitała Gołda Tencer, pomysłodawczyni Seminarium i założycielka Fundacji Shalom. To dzięki jej inicjatywie jidysz rozwija się w Warszawie, a teraz i na całym świecie.

O działalności Fundacji mówił Dawid Szurmiej. – Z jednej strony spotkania online nie zastąpią spotkań osobistych, ale z drugiej strony inaczej nie mielibyśmy szansy poznać tylu ciekawych ludzi – zapewniał, zapraszając jednocześnie wszystkich na Festiwal Singera, który również odbędzie się częściowo w formule zdalnej.

Nasi nauczyciele Magdalena Kozłowska, Anna Szyba, Tal Hever-Chybowski, Karolina Szymaniak, Reyze Turner, Natalia Krynicka, Agata Kondrat, Anna Rozenfeld, Etel Niborski, Shloyme Lubartovsky opowiedizeli o swoich zajęciach, na które zapraszamy!

Włączcie #ZOOMnaJidysz i dołączcie do nas!

Organizatorem Międzynarodowego Seminarium Języka i Kultury Jidysz jest Fundacja Shalom we współpracy z Centrum Kultury Jidysz.

Projekt współfinansowany przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji, Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Stowarzyszenie Żydowski Instytut Historyczny.

Patronat nad projektem: Muzeum Historii Żydów Polskich Polin i Żydowski Instytut Historyczny.

logo CKJ

Kolejny semestr za nami!

Centrum Kultury Jidysz od połowy marca działało w systemie zdalnym. Lektoraty języka jidysz i hebrajskiego odbywały się w formule wirtualnej. Raz w tygodniu organizowaliśmy spotkania z poezją w ramach cyklu „Literackie Środy”. Utwory Debory Vogel, Malki Lee, Juliana Tuwima, Celii Dropkin, Kadii Mołodowskiej czytali aktorzy Teatru Żydowskiego oraz edukatorki związane z CKJ. Te dwujęzyczne – polsko-jidyszowe – wieczory cieszyły się dużym zainteresowaniem odbiorców.

17 czerwca odbyło się spotkanie poświęcone „Przygodom dobrego wojaka Szwejka” w jidyszowej odsłonie – ta klasyka czeskiej literatury doczekała się bowiem tłumaczenia na język jidysz. W spotkaniu brali udział: dr Petr Jan Vinš, Jan Gondowicz i dr Karolina Szymaniak.

CKJ jest również organizatorem spotkań wokół nowości książkowych. W maju spotkanie z prof. Janem Grabowskim dotyczące publikacji „Na posterunku” prowadził online prof. Piotr Forecki. Już niedługo odbędzie się kolejne takie spotkanie – z założycielem i prezesem Yiddish Book Center, Aaronem Lansky’m, o jego książce „Przechytrzyć historię. Niezwykłe przygody człowieka, który ocalił milion książek w jidysz” porozmawia dr Karolina Szymaniak.

Działający w CKJ Uniwersytet Trzeciego Wieku był jednym z pierwszych, który przeniósł się do sieci. Słuchacze UTW dwa razy w tygodniu brali udział w wykładach na temat historii, kultury, sztuki, znanych postaci i osobowości światowych scen teatralnych i filmowych. Wykłady dotyczyły kultury żydowskiej i nie tylko. Każdego dnia odbywały się zajęcia warsztatowe dla Seniorów: pantomima, literatura jidysz, kuchnia żydowska, wycinanka żydowska, collage, taniec izraelski, nauka obsługi komputerów, lektorat języka angielskiego, hebrajskiego i jidysz oraz spotkania grupy teatralnej Simche. Słuchacze UTW pracują przez cały czas nad projektem międzypokoleniowym, w który zaangażowali się uczniowie Szkoły Podstawowej Nr 343 w Warszawie. Na teatralnej scenie seniorzy wraz z uczniami pokażą w grudniu sztukę inspirowaną „Akademią Pana Kleksa”, do której teraz próby odbywają się w przestrzeni wirtualnej.

W minionym semestrze nieprzerwanie odbywały się także przeniesione do Internetu zajęcia Żydowskiego Uniwersytetu Otwartego. W ramach zakończonego właśnie semestru słuchacze brali udział w cotygodniowych wykładach związanych z kulturą i historią Żydów europejskich. Zajęcia te, odnoszące się do tematu przewodniego semestru – ekologii, przeprowadzili badacze i naukowcy z ośrodków akademickich całej Polski.

Latem CKJ współpracuje z Fundacją Shalom, która jest organizatorem Międzynarodowego Seminarium Języka i Kultury Jidysz. Kurs odbywa się po raz osiemnasty, ale pierwszy raz prowadzony jest całkowicie online. Słuchacze będą spotykać się z wykładowcami przez trzy tygodnie – od 29 czerwca do 17 lipca. W programie znalazły się intensywne lektoraty na czterech poziomach zaawansowania, konwersacje i tutoriale językowe, warsztaty, wykłady oraz dodatkowe zajęcia weekendowe.

Statystyki:

W marcu 2020 odnotowaliśmy łączny wzrost o 39 % w stosunku do lutego 2020 i o 83 % w stosunku do marca 2019.
W kwietniu 2020 odnotowaliśmy łączny wzrost o 79 % w stosunku do marca 2020 i o 372 % w stosunku do kwietnia 2019.
W maju 2020 odnotowaliśmy łączny wzrost o 15 % w stosunku do kwietnia 2020 i o 486 % w stosunku do maja 2019.

uczestnicy spotkania

Cykl “Literackie Środy” za nami…

Dziękujemy wszystkim zaangażowanym w projekt: Karolinie Szymaniak, Sylwii Najah, Ariko Kato, Joannie Lisek, Ewie Dąbrowskiej, Belli Szwarcman-Czarnocie, Wandzie Siemaszko, Annie Rozenfeld, Piotrowi Wiszniowskiemu, Jordanowi Lee Schnee, Jerzemu Walczakowi i Annie Szybie, a także niezastąpionemu Hubertowi Osmólskiemu!

To dzięki Wam język jidysz rozbrzmiewał wirtualnie przez ostatni miesiąc…

Dziękujemy naszym Widzom za obecność, liczne komentarze, słowa podziwu i otuchy.

Dyrektor Gołdzie Tencer i Hannie Pałubie za wsparcie.

Naszym projektantom za oprawę graficzną.

To dopiero początek wydarzeń online na żywo w Centrum Kultury Jidysz. Więcej niespodzianek wkrótce…