grafika informująca, że CKJ bierze udział w akcji żonkile

Bierzemy udział w akcji #Żonkile

Centrum Kultury Jidysz jak co roku włącza się w organizowaną przez Muzeum Polin akcję #Żonkile, upamiętniającą rocznicę wybuchu Powstania w Getcie Warszawskim. Możecie do nas dołączyć! Wystarczy wydrukować na żółtym papierze szablon, wyciąć papierowe żonkile, zrobić im zdjęcie i wysłać do nas.

Na Wasze fotografie czekamy do 17 kwietnia. 19 kwietnia zamieścimy je na naszej stronie i Facebooku. Dzięki temu pokażemy jak – w tych nietypowych warunkach – ważna jest dla nas pamięć.

“W tym roku pragniemy nie tylko upamiętnić wybuch powstania w getcie warszawskim 19 kwietnia 1943 roku, lecz także podkreślić rolę, jaką odegrały w nim kobiety. Żydówki w czasie powstania organizowały kuchnie ludowe, kolportowały nielegalną prasę, opatrywały rannych, były łączniczkami oraz walczyły z bronią w ręku” – informuje Muzeum Polin

egzemplarze pisma Cwiszn, książka Pamięć, naklejki CKJ oraz płyta z bajką "A guzik"

Wspieramy festiwal teatralny

XXVI Festiwal Teatralny w Kochanowskim odbędzie się w sobotę od godz. 16 w formule online. Teatr Żydowski-Centrum Kultury Jidysz wspiera młodych artystów i przekazuje upominek, który trafi do laureatów.

Festiwal Teatralny to wydarzenie cykliczne odbywające się co roku w XXVIII LO im. Jana Kochanowskiego w Warszawie przy ulicy Wiktorskiej 99. W tym roku odbędzie się 27 marca w formie zdalnej.

Jest to wydarzenie stworzone z inicjatywy uczniów liceum, z myślą o młodych artystach, chcących pokazać swoje umiejętności w profesjonalnych warunkach scenicznych. W tym czasie licealiści z różnych szkół mają okazję wystawić swoją sztukę przed liczną publicznością. Organizacją zajmują się wyłącznie uczniowie XXVIII LO, którzy podzieleni na odpowiednie sekcje rzetelnie wykonują swoje obowiązki i powierzane im zadania. Sztuki przygotowywane są przez młodzież z Warszawy i nie tylko.

Festiwal Teatralny cieszy się dużą popularnością wśród warszawskich licealistów. Jest to jedno z najbardziej uznanych wydarzeń tego typu, o czym świadczyć może fakt, że co roku zwiększa się liczba widzów. Festiwal spełnia ważną rolę edukacyjną i dydaktyczną oraz pozwala rozwijać zainteresowania i talenty.

Teatr Żydowski-Centrum Kultury Jidysz przekazuje uczestnikom Festiwalu książkę “Pamięć”, egzemplarze pisma Cwiszn, płytę ze słuchowiskiem międzypokoleniowym przygotowanym m.in. przez słuchaczy naszego UTW oraz bilet na spektakl “Nie ma”. Cieszymy się, że możemy wspierać młode talenty. Zapraszamy do CKJ!

Więcej o Festiwalu: YT: Kochan_TV; FB: https://fb.me/e/20n0csKg1

otwarte3

Cykl poświęcony jidyszowym poetkom

#frojenwinkl #frojenwinkl #frojenwinkl #frojenwinkl

Przypominamy nasz ubiegłoroczny cykl wirtualnych Literackich Śród, poświęcony jidyszowym poetkom!

Bo CKJ to niezmiennie przestrzeń kobiet i pamięci o kobietach!

? Debora Vogel ——> https://vimeo.com/402888717

? Malka Lee ——> https://youtu.be/SnXZZ7GRb6I

? Kadia Mołodowska ——> https://youtu.be/K_X4U_SOOls

? Celia Dropkin ——> https://youtu.be/2cbQzroddxo

!אַ פֿרײלעכן אינטערנאַציאָנאַלער פֿרויענטאָג

Dobrego odsłuchu! ?

grafika zapraszająca na spotkanie

“Jidysz jest językiem serca”

“W jidysz potrafię myśleć, ale nie potrafię mówić” – stwierdził Włodek Goldkorn, autor książki “Osioł Mesjasza” podczas spotkania autorskiego online prowadzonego w naszych mediach społecznościowych 17 lutego przez Karolinę Szymaniak.

“‘Osioł…’ to książka o Twojej emigracji do Izraela, o polityce, o miłości do hebrajskiego. Ale też o innych językach. O językach władzy” – zauważyła Karolina Szymaniak.

Włodek Goldkorn wyjaśnia, że jest to książka o miłości, o miłości do Izraela, “co może się wydawać dziwne, bo bardzo krytykuję Izrael w tej książce”. Jest to opowieść o pozycji człowieka wobec zła, “bo zło jest tematem literacko ważnym”.

“Moja miłość do Izraela, to miłość do języka. Być w domu to być w języku. Język jest domem” – mówi Goldkorn.

Zdaniem pisarza istnieje problem tożsamości, który rozwiązuje się w ten sposób, że wszyscy mamy wiele różnych tożsamości. Druga sprawa to sprawa ojczyzny. W jaki sposób nowoczesność określa, czym jest ojczyzna, szczególnie w sytuacjach niepewnych – i tu pisarz wymienia Lwów, czy Wilno. “Sytuacje niepewne to też np. sytuacja we Włoszech, gdy te zostały zjednoczone” – zauważa. “Włoski jest językiem, w którym tworzę. Nie wiem, co to ojczyzna, ale wiem, co to być w domu – to czuć się dobrze w języku. Czuję się w jidysz zupełnie w domu – potrafię czytać, tłumaczyć, chociaż jak otwieram usta to robię mnóstwo błędów. Jidysz jest moim językiem serca”.

Matka Goldkorna mówiła w jidysz ze względu na ojca. To był jego pierwszy język. On po polsku pisał bardzo dobrze, ale kiedy mówił, to słychać było, że jego pierwszym językiem jest jidysz. Ukochanym językiem matki był natomiast polski.

“Lubiłem od dziecka tłumaczyć wiersze z jidysz na polski” – zapewnia Włodek Goldkorn.

“Pamięć jest dla mnie ważna, ale nie po to, by płakać nad grobami, a dlatego że myślę o moich wnukach – chcę by żyły w lepszym świecie. Dlatego tak zależy mi na pamięci. Dlatego się nią zajmuję” – mówi.

“Osioł Mesjasza” w tłumaczeniu Joanny Malawskiej ukazał się w listopadzie 2020 r. nakładem Wydawnictwa Czarne https://czarne.com.pl/katalog/ksiazki/osiol-mesjasza

 

Projekt współfinansowany przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji

uczestnicy spotkania

Świętowaliśmy Chanukę online!

Kilkadziesiąt osób – słuchaczy UTW, ŻUO, lektoratów – spotkało się dziś (15 grudnia) na naszym ZOOM-ie, by złożyć sobie życzenia oraz wspólnie zaśpiewać chanukowe piosenki.

Chanukę świętowaliśmy przez cały dzień. Najpierw wysłuchaliśmy wykładu Moniki Krajewskiej, która przybliżyła nam świąteczne zwyczaje.

Następnie spotkaliśmy się wszyscy na żywo na ZOOM-ie. Hanna Pałuba, wicedyrektor Teatru Żydowskiego, złożyła życzenia słuchaczom w imieniu swoim i Dyrektor Gołdy Tencer. – Cieszę się, że mogę Państwa zobaczyć chociaż tak. Tęsknię do naszych spotkań na Andersa. Kolejną Chanukę spędzimy w CKJ, pogramy w klubie, zjemy latkes i pączki – zapewniała. – Życzę Państwu, by święta to był dobry czas, radosny, rodzinny. Dziękuję, że jesteście z nami, chcecie łączyć się przez Internet, chcecie oglądać te nagrania, które dla was przygotowujemy.

Wspólnie z Anną Riveiro zaśpiewaliśmy chanukowe piosenki, doskonale się przy tym bawiąc. Tak, jak na lekcji tanga, którą poprowadzili dla nas Sylwia Najah i Marcin Adamczyk.

Wszystkim Państwu życzymy spełnienia świątecznych marzeń oraz szybkiego spotkania na żywo w Centrum Kultury Jidysz!

 

Projekt współfinansowany przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji

uczestnicy spotkania

Wirtualny objazd po Górnym Śląsku

Jak co roku CKJ organizuje objazd naukowy śladami żydowskich zabytków w Polsce. W tym roku – z wiadomych przyczyn – odbywa się on w formule online.

Nasze wyprawy (nawet wirtualne) są najlepszym sposobem poznawania historii Żydów, ich dziedzictwa kulturowego oraz zabytków. Co roku staramy się zwiedzić inny region kraju i dotrzeć do miejsc mniej uczęszczanych. Nasze podróże to wspólne przedsięwzięcie wszystkich uczestników, każdy z nas – przygotowując referaty – jest więc po części odpowiedzialny za program, poziom merytoryczny, a także atmosferę nauki, pasji poznawania i odkrywania, dobry nastrój we wspaniałym towarzystwie.

Tym razem 11 grudnia “odwiedziliśmy” Górny Śląsk i Słowację. Referaty dotyczyły Śląska, chasydyzmu, cmentarzy żydowskich oraz ciekawych informacji o poszczególnych miejscowościach.

– Staramy się odwiedzać małe miejscowości, gdzie trudno jest dojechać, gdzie zawsze jest nam nie po drodze. Wychodzimy z założenie, że wielkie miasta można łatwiej zobaczyć samemu – mówiła Regina Gromacka, nasza przewodniczka.

Na terenie Śląska i Zagłębia aż do drugiej wojny światowej mieszkali zliberalizowani Żydzi niemieccy. Holokaust położył kres żydowskiemu życiu i kulturze na tych terenach. Na Śląsku zachowało się ponad 60 cmentarzy żydowskich, z czego na 43 wciąż znajdują się macewy. W regionie jest też 17 synagog, które najczęściej nie pełnią już funkcji religijnych.

Objazd zaczęliśmy od Krzepic. Na cmentarzu zachowało się kilkaset macew wykonanych z żeliwa. To dlatego że jeden z miejscowych Żydów był właścicielem huty, gdzie kuto nagrobki. W mieście zachowały się też ruiny XIX-wiecznej synagogi. W Lublińcu zobaczyliśmy cmentarz żydowski oraz muzeum poświęcone Edycie Stein. W miejscowości Wielowieś k. Gliwic widzieliśmy kamienne macewy, a wśród nich 4 pomniki przyrody – wielosetletnie dęby.

W Gliwicach – dzięki Monice Ćwiklińskiej – obejrzeliśmy Zamek Piastowski, który nigdy zamkiem nie był, a zazwyczaj pełnił funkcję więzienia. Żydzi mieszkali tu już w średniowieczu. W 1863 r. urodził się tutaj Oscar Troplowitz, twórca kremu Nivea oraz pasty do zębów w tubce.

Spędziliśmy też trochę czasu w Zabrzu oraz Bytomiu, gdzie kiedyś znajdowała się synagoga w stylu mauretańskim, podpalona w 1938 r.

W Czeladzi na cmentarzu zachowało się ponad 3 tys. nagrobków, na których napisy sporządzono w kilku językach – hebrajskim, jidysz, polskim, niemieckim, esperanto.

Wszystkie miejsca oglądaliśmy na ekranach naszych komputerów, ale czekamy na spotkanie z żydowską historią Górnego Śląska na żywo!

Koordynacja objazdu: Natalia Chmielarz, organizacja: Monika Ćwiklińska, opieka naukowa: Regina Gromacka.

 

Program współfinansowany przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji

osoba prowadząca warsztaty kulinarne

Wege gotowanie w CKJ

“Kobiety mają większą wrażliwość i pewnie dlatego więcej ich bierze udział w warsztatach kuchni wegańskiej” – mówił Michał Lachur podczas warsztatów kulinarnych, które odbywały się tym razem zdalnie.

Znawca kuchni, mistrz wege-patelni, prowadził dla nas kolejne zajęcia, a my gotowałyśmy i gotowaliśmy razem z nim, chociaż w swoich domach. 13 i 27 listopada odkryliśmy m.in. smaki Fani Lewando, a w naszych kuchniach pojawia się cymes śliwkowy, chlebek migdałowy oraz marchewkowe latkes. Mieliśmy też okazję przygotować szlajmzupe, czyli tradycyjny krupnik żydowski w wersji wegańskiej oraz sałatkę z kiszonymi ogórkami, czarnymi oliwkami i majonezem roślinnym.

Pycha!

 

Projekt współfinansowany przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji

materiały na warsztaty kaligrafii

Ćwiczyliśmy hebrajską kaligrafię

 

Alfabet hebrajski ma duże znaczenie w żydowskiej religii, ale też kulturze i sztuce. Idealnie nadaje się na warsztaty kaligrafii. Dlatego wspólnie z Aleksandrą Ćwikowską (@Nibme) i Michaliną Jadczak opowiedzieliśmy Wam o hebrajskich literach i odkrywaliśmy ich piękno.

Weekend z warsztatami kaligrafii odbył się online od 20 do 22 listopada. Spotykaliśmy się przez trzy wieczory, by rozmawiać o hebrajskiej kulturze i ćwiczyć pismo. Towarzyszyło nam przez cały czas kilkaset osób, a kilka tysięcy zajrzało chociaż na chwilę. Cieszymy się, że byliście z nami, dziękujemy i zapraszamy na kolejne zajęcia w CKJ!

 

Projekt współfinansowany przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji

uczestnicy spotkania

“Atrapy mówią prawdę o nas samych” – spotkanie z Piotrem Pazińskim

Piotr Paziński, autor książki “Atrapy stworzenia” (wyd. Austeria), był gościem Centrum Kultury Jidysz. 19 listopada w rozmowie z Elizą Kącką mówił nie tylko o swoich publikacjach, ale i łączeniu przeszłości z przyszłością.

– Wszystko co robimy z naszą przeszłością, naszym wspomnieniem to bezładna łatanina z materiału, którego jest mniej niż nam się wydawało – uważa Piotr Paziński.

Autor dostrzega w takim materiale więcej dziur, poprzecieranych miejsc, co obrazuje m.in. kulturę żydowską po Zagładzie. – Te dziury musimy uzupełniać nami samymi – podkreśla. – Ta łatanina, wszystkie pocerowane kawałki materii udają prawdziwy strój. To byłby przeskok do rzeczywistości atrapicznej.

Atrapa jego zdaniem nie jest wcale gorsza od oryginału, bo sama też w jakimś stopniu staje się oryginałem, jest w pewnym sensie prawdziwa. – Lalki, próby stworzenia naszych sobowtórów, to nie jest rzeczywistość całkiem zakłamana, one mówią prawdę o nas samych. To nie jest coś wyłącznie całkowicie pozornego – zaznacza Piotr Paziński.

Pisarz zastanawia się też, czy my sami możemy czuć się lepsi niż nasze atrapy. – Bywa, że kukły przeżywają nas samych – zauważa.

“Zacząłem tropić, u jednego z bliskich mi autorów, ślady sztucznych bytów. W ten sposób narodził się esej o barokowych panoptikach Josepha Rotha oraz otwierający książkę krótki szkic o pamięci historycznej uwięzionej w gabinetach figur woskowych. Motyw figury woskowej oraz pokrewnych jej sztucznych istot doby nowoczesności: lalki, manekina, elektrycznego automatu, a w końcu syntetycznej podróbki żywego organizmu, jest tematem przewodnim wszystkich ośmiu tekstów. Każdy na różne sposoby podejmuje problem imitacji i sztucznego życia, każdemu patronuje myśl Brunona Schulza, że dzieło stworzenia powtarza się tylko jako własna atrapa i tylko w atrapie udaje się przedstawić i uchwycić życie w jego nieskończonych przejawach” – pisze Piotr Paziński, zachęcając do lektury książki.

 

Projekt współfinansowany przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji

uczestnicy spotkania

Kilkaset osób uczy się online w CKJ!

W tym semestrze z oferty Centrum Kultury Jidysz korzysta czterystu słuchaczy zainteresowanych rozwijaniem swoich umiejętności i zdobywaniem nowej wiedzy. Udział w zajęciach online można brać niezależnie od miejsca zamieszkania, a CKJ ma duże doświadczenie w tego typu nauczaniu.

Na lektoraty jidysz i hebrajskiego zapisało się już ponad 100 osób. Podobna liczba studentów korzysta z zajęć Żydowskiego Uniwersytetu Otwartego. Również Uniwersytet Trzeciego Wieku przeniósł się do sieci, a jego wykłady śledzi ok. 200 słuchaczy.

Centrum Kultury Jidysz już w poprzednim semestrze rozpoczęło pracę w systemie zdalnym. Lektoraty języka jidysz i hebrajskiego odbywały się w formule wirtualnej. Raz w tygodniu organizowano spotkania z poezją w ramach cyklu Literackie Środy. Utwory Debory Vogel, Malki Lee, Juliana Tuwima, Celii Dropkin, Kadii Mołodowskiej czytali aktorzy Teatru Żydowskiego oraz edukatorki związane z CKJ. Te dwujęzyczne – polsko-jidyszowe – wieczory cieszyły się dużym zainteresowaniem odbiorców.

Działający w CKJ Uniwersytet Trzeciego Wieku był jednym z pierwszych, który przeniósł się do sieci. Słuchacze UTW dwa razy w tygodniu biorą udział w wykładach na temat historii, kultury, sztuki, znanych postaci i osobowości światowych scen teatralnych i filmowych. Wykłady dotyczą kultury żydowskiej i nie tylko. Każdego dnia odbywają się zajęcia warsztatowe dla Seniorów: pantomima, literatura jidysz, kuchnia żydowska, wycinanka żydowska, collage, taniec izraelski, nauka obsługi komputerów, lektorat języka angielskiego, hebrajskiego i jidysz oraz spotkania grupy teatralnej Simche.

Znacie osoby, które chciałyby do nas dołączyć? Zapraszamy!