MILA NOWACKA | SPRZĘŻENIE ZWROTNE – relacja

Tak wyglądało sprzężenie zwrotne Mili Nowackiej – artystki, której projekt wybrano w naszym Open Callu CKJ – Transgresje kultury żydowskiej.
Działanie Mili przedstawiało zjawisko sprzężenia zwrotnego wideo, w którym sygnały wideo na żywo są zapętlane w systemie, tworząc dynamiczne i abstrakcyjne wzory wizualne. Interakcja z tym procesem w czasie rzeczywistym umożliwia uczestnikom odkrywanie jego estetycznej plastyczności, zachęcając do głębszego zrozumienia mediów i percepcji, a także relacji między technologią a kreatywnością.
Podczas wydarzenia artystka eksplorowała także język jidysz.
 
Foto: Mikołaj Pilchowski
 
_______________________________________________________________________________
Dofinansowano ze środków Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji

Transgresyjna sobota – relacja

Wydarzenia w naszym centrum od 23 do 26 listopada związane były z tematem transgresji. Motywem przewodnim trwającemu semestrowi Żydowskiego Uniwersytetu Otwartego pod hasłem Transgresje kultury żydowskiej ????oraz zorganizowanego przez nas artystycznego open calla nt transgresji w kulturze żydowskiej.
Przedstawiamy relację z transgresyjnej soboty i niedzieli. A w kolejnych dniach pojawią się tu jeszcze zdjęcia z działań piątkowych i wczorajszego wernisażu!

„Wylej swój gniew” Lameda Szapiry – relacja ze spotkania

14 listopada odbyło się w naszym centrym spotkaniu dotyczące książki wydanej przez Warsztaty Kultur książki „Wylej swój gniew” Lameda Szapiry w tłumaczeniu Belli Szwarcman-Czarnoty, która otrzymała za ten przekład nagrodę magazynu „Literatura na świecie” za najlepszy przekład na język polski w kategorii prozatorskiej 2023 roku.
W rozmowie z Barbarą Szablisty tłumaczka opowiedziała o pracy nad tekstem tego niezwykłego, a wciąż mało znanego pisarza. Szapiro pochodził z Ukrainy, pierwsze kroki literackie stawiał w Warszawie, rozwinął się twórczo w Nowym Jorku i Los Angeles, gdzie spędził resztę życia.
 
Opowiadania zawarte w zbiorze to zarówno „opowiadania pogromowe”, które należą do najbardziej znanych tekstów pisarza, jak i te opowiadające o życiu emigrantów w Stanach Zjednoczonych. Znajdują się tam też takie, które łączą ze sobą te dwa ważne dla pisarze tematy. Choć tematyka większości tekstów jest trudna, pełna okrucieństwa, pisarz posługuje się tu językiem pięknym, widać w nich w pełni ukształtowany impresjonistyczny styl Szapiry.

A jingele, a mejdele: Ciocia Cicha & Spółka – relacja z koncertu

16 listopada odbył się u nas trzeci koncert z cyklu A jingele, a mejdele, który odbywa się w klubie Kinderwelt. Tym razem gościliśmy Ciocię Cichą i spółkę.
Na Kinderweltowym kanale YouTube znajdziecie relację z koncertu, a pod linkiem możecie obejrzeć nagranie.
 
Na koncercie usłyszeliśmy piosenki z repertuaru Karolina Cicha i Spółki w specjalnych aranżacjach przeznaczonych dla młodego widza. Pojawiły się też nowe utwory z albumu „Ciociu, jeszcze raz”, który artystka zapowiada na przyszły rok. W piosenkach dla dzieci Cicha czerpie inspirację z osobistych doświadczeń w roli „cioci”. Ten niespodziewany rozdział w życiu Cichej zaowocował serią piosenek, które stają się nie tylko zabawą, ale też narzędziem do refleksji nad ludzkimi emocjami i relacjami. Projekt jest hołdem dla wyobraźni i kreatywności, a jednocześnie zaproszeniem do świata, w którym każdy, bez względu na wiek, może na chwilę wrócić do beztroskiego dzieciństwa.
 
Karolina Cicha: śpiew, gra na akordeonie i klawiszach
w Spółce wystąpili:
Karolina Matuszkiewicz: fidele kolanowe
Mateusz Szemraj: cymbały, saz, oud
_____________________________________________
Zrealizowano ze środków Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO)

#1 Book club: „Pasja według G.H” – relacja

12 listopada odbył się pierwszy book club Jidyszlandu, który prowadzili Jagoda Gawliczek i Krystian Furga. Dyskutowaliśmy o nowej dla polskiego czytelnika książce Clarice Lispector wydanej przez Wydawnictwo Filtry w tłumaczeniu Gabriela Borowskiego i Wojciecha Sawali.
„Pasja według G.H” to opowieść niełatwa, choć rozpoczyna się od prostej chwili w życiu głównej bohaterki – bogatej mieszkanki Rio de Janeiro. Chęć posprzątania pokoju zajmowanego dotychczas przez służącą przemienia się w Kafkowską (nie tylko ze względu na karalucha) opowieść o rozpadającym się poczuciu własnej tożsamości.
Po napisaniu powieści autorka musiała odpocząć i jej kolejną książką był dość prosty romans. Ta niedługa fabuła jest trudna, ale już od pierwszych stron przyciąga zdaniami, które tylko Lispector potrafiła układać.

Fradl Sztok „Białe futra i inne opowiadania” – relacja ze spotkania

Tydzień temu odbyło się u nas spotkanie wokół zbioru opowiadań Fradl Sztok wydanego przez Fame Art Books & Music, a tłumaczonego m.in. przez nasze dwie gościnie Bellę Szwarcman-Czarnotę i Karolinę Szymaniak.
W rozmowie z Sarą Herczyńską opowiedziały nie tylko o pracy nad książką, zapoznały nas również z obszernym kontekstem, w jakim funkcjonuje proza tej jidyszowej pisarki.
Dotychczas nietłumaczona na polski Sztok ostatni tekst opublikowała w 1942. Mimo tej niewielkiej ilości znanych nam tekstów, wciąż pozostaje inspiracją dla twórców.
O jej braku w świecie literackim pisała już w 1930 Rachela Auerbach, zastanawiając się, skąd wynika milczenie pisarki i czy nie jest to skutek środowiska literatury jidysz czy nieprzyjaznego pisarkom świata w ogóle.
Proza Sztok jest szczególna, najwiecej wyraża się tu opisami zmysłów: zapachu, smaku, dotyku i dźwięku. Często to one tworzą ramę narracji. Przez wprowadzenie mowy pozornie zależnej Sztok jest w stanie wprawić i swoich bohaterów i czytelnika w jakiś rodzaj językowego szaleństwa.
Porównana na okładce do Virginii Woolf (prawdopodobnie ze względu na zabiegi językowe) i Sylvii Plath (z którą łączy ją doświadczenie zakładów psychiatrycznych) broni się jednak sama, pozostając wyjątkową pisarką na tle innych twórców jidyszowych i nie.

A jingele, a mejdele: Majne Hent – relacja z koncertu

Tym, którzy nie mogli dotrzeć na drugi koncert z cyklu A jingele, a mejdele klubu Kinderwelt, polecamy jego nagranie dostępne na naszym YouTubie.
Majne Hent to koncert o dłoniach kobiet w kulturze żydowskiej. Punktem wyjścia do powstania kompozycji była twórczość poetek jidysz. Stworzona przez nas muzyka łączy w sobie dwa bardzo pierwotne typy instrumentów – różne rodzaje fletów i instrumentów perkusyjnych, dopełniając je dźwiękami elektronicznymi. Nasze spotkanie będzie nie tylko koncertem, ale też okazją do podróży w czasie i przestrzeni, poprzez prezentację różnych instrumentów – tradycyjnych, dawnych i współczesnych.
Maja Miro – poprzeczne flety historyczne, flet współczesny, flet prosty basowy, elektronika
Patrycja Betley – handpan, udu, cajón, bodhran, frame drum, doira, elektronika
Laure Slabiak – głos – wersy w jidysz (nagranie)
________________________________________________________
Zrealizowano ze środków Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności (KPO)

„Kary” Franza Kafki – relacja ze spotkania

Wczorajsze spotkanie wokół Kafki przyniosło nam kolejne inspiracje do działań, bo tak to z Kafką zwykle bywa.
W związku z wydaniem nowego zbioru opowiadań Kafki (choć ze znanymi już polskiemu czytelnikowi tekstami) Łukasz Musiał w rozmowie z Marcinem Gokieli przedstawił nam swój proces pracy nad tłumaczeniem i wprowadził w kontekst powstawania opowiadań Kafki. Opowiedział też o związkach Kafki z kulturą jidysz (szczególnie teatrem!).
Zbiór „Kary” wydało wydawnictwo Officyna, a my zachęcamy do jego czytania